کوهپیمایی در شب
در کوهنوردی بعضی مواقع شرایطی پیش می‌آید که ممکن است ناگزیر باشید مدت زمانی کوهپیمایی در شب داشته باشید ولی همیشه سعی کنید طوری برنامه‌ریزی نمائید که صعود و اجرای برنامه شما در طول روز به پایان برسد و قبل از تاریکی هوا به نقطه استقرار کمپ یا انتهای برنامه رسیده باشید.
چرا که کوهپیمایی در شب می‌تواند خطرات بسیاری را برای شما و گروه همراهتان به وجود آورد.
ولی اگر در شرایطی قرار گرفتید که تصمیم پیمایش مسیری در شب را داشتید موارد زیر را اجرا کنید تا از ایمنی بیشتری برخوردار باشید.
- کوهپیمایی در شب تجربه و توان خاصی را می‌طلبد که باید از آن برخوردار باشید. تجربه و توانایی‌های گروهتان را بسنجید. آیا توان پیمایش و تجربه کافی برای این کار را دارند یا خیر. اگر کوچکترین شکی در این کار دارید از انجام آن خودداری نمایید.
- بررسی امکانات گروه برای کوهپیمایی در شب (پوشاک مناسب، آب، غذا، امکانات کمپ اضطراری، چراغ‌قوه و باطری اضافه، نقشه، قطب‌نما و …)
- سازماندهی کردن گروه. هر شخص باید در گروه مسئولیتی داشته باشد و نسبت به آن توجیح باشد. برای هر چهار نفر یک سرپرست انتخاب کنید (این به این معنی نیست که از گروه جدا شوند). در نهایت تمامی اعضای گروه باید در یک ستون منظم حرکت کنند.
- فاصله افراد از یکدیگر یک و نیم تا دو متر باشد و سعی شود در هیچ شرایطی اعضا از گروه جدا نشوند.
- عدم استفاده از لباس‌های تیره رنگ در شب؛
- مراقب تغییرات وضع هوا باشید.
- مراقب وضعیت روحی و فیزیکی افراد و وزن کوله پشتی آنها باشید.
- مراقب صحیح بودن جهت پیمایش باشید.
- نفر اول گروه با نفر آخر گروه با علائم قراردادی با همدیگر در ارتباط باشند، این کار را با سوت می‌توان انجام داد.
به عنوان مثال: نفر اول یک سوت می‌زند و نفر آخر با یک سوت جواب او را می‌دهد و می‌تواند معنایش این باشد: “به صعود ادامه دهید وضعیت عادی است”. نفر آخر دو سوت می‌زند معنایش این است: “کمی آهسته‌تر حرکت کنید، سرعت حرکت زیاد است”.
و سه سوت توسط نفر آخر بدین معناست که: “در گروه مشکلی وجود دارد، در اولین جای مناسب توقف کنید”. بدین ترتیب نفر اول و نفر آخر با هم ارتباط دارند (این یک روش پیشنهادی است، می‌توانید از روش‌های دیگر مثل نور دادن با چراغ قوه استفاده کنید). هدف این است که ارتباط بین نفر اول و آخر وجود داشته باشد.
- بررسی چراغ‌قوه‌های خود و تعویض باطری‌های کهنه و نصب آن بر روی پیشانی. سعی کنید در زمان نیاز از آن استفاده کنید.
- اگر چراغ قوه شما روشن است سعی کنید نور آن را در چشم دیگران قرار ندهید زیرا دید آنها را کم می‌کند و مدت زیادی طول می‌کشد تا چشم آنها به محیط کم‌نور عادت کند.
- عدم استفاده از تمامی چراغ‌قوه‌های گروه در یک زمان زیرا ممکن است به نور احتیاج پیدا کنید و دیگر باطری‌ها انرژی کافی نداشته باشند. (در صورت مهتابی بودن هوا می‌توان از نور ماه استفاده بیشتری نمود.)
- در شب دید کم است و راه کوهستان همیشه ناهموار، کاملا مراقب جلوی پای خود، شاخه درختان و شیب منطقه باشید. کوچکترین غفلتی در این کار ایمنی شما را به خطر می‌اندازد.
- شب هنگام هوای کوهستان بسیار سردتر از روز است و باد در شب با سرعت بیشتری می‌وزد، در زمان استراحت کاملا خود را بپوشانید.
- در دسترس قرار دادن طناب‌های انفرادی خود؛
- خودداری از صعود و فرود سنگ‌ها و عبور از مسیرهای صخره‌ای؛
- با استفاده از باتوم می‌توانید ضمن ایجاد تعادل در حرکت، تا حدی پستی و بلندی‌های جلوی مسیر را شناسایی کنید.
- در پوشش مخصوص قرار دادن هرگونه وسیله‌ای که در بیرون کوله قرار دارد، مخصوصا کلنگ یا تبر یخ و و ابزارهای دیگر که دارای لبه‌های تیز هستند زیرا ممکن است به نفرات پشت سر آسیب برساند.
- در شب احتمال حمله حیوانات وجود دارد، از همدیگر جدا نشوید.
- پرهیز از کوهپیمایی در شب در دهلیزها، شکاف‌ها، دره‌ها و پرتگاه‌ها و معابر صخره‌ای و سنگی و حاشیه رودخانه‌ها. حرکت از روی یال‌ها کمی پایین‌تر به جهت در امان ماندن از باد صورت گیرد و در صعود زمستانی باید از کوهپیمایی در شب جدا بپرهیزید.
- در هر ۳۰ دقیقه به گروه شمارش دهید.
طریقه شمارش به شرح زیر است:
سرپرست به نفر اول اعلام می‌کند شمارش دهید، نفر اول به طوری که فقط نفر دوم صدای او را بشنود، اعلام می‌کند “یک”، نفر دوم به طوری که فقط نفر پشت سر او صدای او را بشنود اعلام می‌کند “دو” و الی آخر تا شمارش به نفر آخر برسد و نفر آخر اعلام می‌کند به عنوان مثال “۱۲ تمام”.
اکنون باید شمارش به کلیه افراد گروه و نفر جلودار اعلام شود که بدین ترتیب است:
نفر آخر دست روی شانه نفر جلوتر خود قرار داده اعلام می‌کند “۱۲”، نفر جلو به نفر جلوتر خود اعلام می‌کند “۱۲”، تا این شمارش به نفر اول برسد. به این گونه کلیه افراد گروه و نفر اول متوجه می‌شوند که گروه ۱۲ نفر می‌باشد.
نشانه‌گذاری
در پیمایش‌ها بهتر است مسیر را نشانه‌گذاری نمایید. این حرکت جهت حرکت گروه را برای دیگران مشخص و می‌تواند در برگشت مسیر کمک فراوانی به گروه نماید.
از نشانه‌گذاری در معابر کوهستانی در برف، جنگل، کویر و … می‌توان استفاده کرد. برای نشانه‌گذاری از سنگ‌چین کردن، ایجاد فلش با قطعات سنگ به طوری که نوک فلش جهت حرکت را نشان دهد، پرچم‌گذاری، نصب قطعات پارچه‌ای رنگی (نارنجی فسفری، قرمز فسفری، زرد فسفری) و دیگر امکانات استفاده شود.
در زمان پرچم‌گذاری و نصب قطعات پارچه‌ای بهتر است روی آن را شماره‌گذاری نمایید و به ترتیب شماره از آنها استفاده کنید و آنها را در جای خود محکم کنید.
جهت ایجاد نشانه‌ها از بلندی‌ها و نقاط تیز استفاده کنید تا از زوایای مختلف قابل دید باشد. برای نشانه‌گذاری در شب از وسایل و پارچه‌های شبرنگ که با نور چراغ قوه به خوبی دیده می‌شوند استفاده کنید.
در نشانه‌گذاری‌ها سعی کنیم به محیط طبیعی منطقه صدمه وارد نشود و در برگشت آنها را جمع‌آوری کنید.
چنانچه در زمان پیمایش به جاده‌ای رسیدیم و قصد پیمایش در کنار جاده و یا عبور از عرض جاده را داشته باشیم به شکل زیر عمل می‌کنیم
سعی می‌کنیم از سمتی از جاده حرکت کنیم که عبور وسایل نقلیه را از روبرو ببینیم، بدین ترتیب بهتر است از سمت چپ جاده حرکت کنیم. در زمان پیمایش در جاده بهتر است نفر آخر و نفر جلو گروه از هدلامپ‌هایی که دارای سیگنال‌های اعلام خبر است استفاده کنند (هدلامپ‌های چشمک زن).
در زمان عبور از عرض جاده ابتدا گروه در کنار همدیگر قرار بگیرند، نفر اول و نفر آخر بعد از اینکه مطمئن شدند وسیله نقلیه‌ای در جاده رفت و آمد نمی‌کند با دادن علامت یا سوت اعلام کنند تا کل اعضا در یک زمان سریع از عرض جاده عبور کنند.
تا آنجا که امکان دارد از پیمایش در شب خودداری کنید مگر اینکه واقعا ناگزیر به این کار باشید، در این صورت ایمنی را به طور کامل رعایت کنید.
در کوهنوردی شبانه از کلاه لبه دار استفاده نکنید.
منبع: ویکی‌کوه