قله اورین بام استان آذربایجان غربی
قله اورین با ارتفاع ۳۷۰۲ متر بلندترین قله در شهرستان خوی و بام استان آذربایجان غربی است و از این حیث در فهرست طرح سیمرغ کوههای ایران نیز جای دارد.
قله اورین در ۳۵ کیلومتری غرب شهر خوی و در حدفاصل بخش صفائیه و قطور واقع گردیده است. کوه اورین در بین مردم منطقه به نام‌های ذکی داغ و ملامحمد داغ نیز معروف است.
موقعیت تاریخی جغرافیایی قله اورین
گفته شده که کوه اورین منتهی‌الیه غربی قشون شاه اسماعیل در جنگ چالدران بوده است و جنگ چالدران از اورین به این طرف‌تر صورت نگرفته است. پس از کوه آرارات، اورین بلندترین کوه این منطقه محسوب می‌شود.
قله اورین آخرین قله مرتفع مرز ایران با کشور ترکیه است که ۱۵ کیلومتر با مرز فاصله داشته و از شهر بندری بند ماهی در شرق دریاچه وان ترکیه، نیز به زیبایی قابل رویت است.
کوه اورین مابین دشت الند و دره قطور قرار دارد. این کوه از ۲ قله اورین کوچک ۳۴۱۷ متر و اورین بزرگ ۳۷۰۲ متر تشکیل شده است. اورین کوچک به حالت تپه ماهور است اما اورین بزرگ حالت قله‌ای و نمای زیباتری دارد. فاصله بین اورین کوچک و بزرگ در حدود ۲ کیلومتر است.
ارتفاع قله اورین
طبق اندازه‌گیری دقیق فدراسیون کوهنوردی ایران ارتفاع دقیق کوه اورین خوی بام استان آذربایجان غربی ۳۷۰۲ متر است.
تعویض و اصلاح تابلوی این کوه در مهرماه ۱۳۹۶ در آستانه هفته تربیت بدنی و روز کوهنورد توسط گروه کوهنوردی جهان پهلوان پوریای ولی و همراهی رئیس محترم هیات کوهنوردی شهرستان خوی بر رأس این قله نصب گردیده است.
کوه اورین قبلاً با ارتفاع ۳۶۵۰ متر به بیست و یکمین کوه ایران معروف بود که با این اندازه‌گیری به جایگاه واقعی خود بازگشت. اکنون نام این کوه در طرح سیمرغ کوههای ایران در جایگاه هجدهم قرار گرفته است.
وجه تسمیه قله اورین
کوه اورین از زیبایی و وقار خاصی برخوردار است که دورنمایی بسیار زیبا دارد و از کیلومترها دورتر نمایان است. قله اورین نماد شهر خوی است.
بیش از نود درصد ابرهای باران‌زا، به ویژه در فصل بهار از پشت کوه اورین پدیدار می‌شوند و تا میانه تابستان همیشه برف‌های قله اورین این کوه را در چشم مردم شهر روسفید و سربلند می‌کند. به همین دلیل نیز به زبان محلی نام اَورین به معنای ابری را بر این کوه نهاده‌‌اند.
ویژگی‌های کوه اورین
در ایران کوههای بسیاری هستند که در کنار زیبایی و صلابتشان، در بین کوهنوردان از محبوبیت خاصی برخوردارند. از جمله این کوه‌ها می‌توان به قللی همچون دالامپر، دماوند، بل، تفتان، شاهان کوه، خلنو، شیروان دره، توچال، برف انبار، سنبران و … اشاره کرد.
شاید با جرأت بتوان گفت طبیعت و بکر بودن کوههای ایران در قسمت شمال غربی را در کمتر نقطه از ایران بتوان یافت. از میان این زیبایی‌ها می‌توان به طبیعت و پوشش گیاهی بینظیر، دشت‌ها، دریاچه‌ها و دره‌‌های زیبای این مناطق نظیر سهند و سبلان اشاره کرد.
دامنه‌های این مناطق در فصل بهار پوشیده از مخمل سبز و غرق در گل است. همین امر مسیر صعود و راهپیمایی را برای کوهنوردان و طبیعتگردان لذت بخش می‌کند.
در میان این کوههای نام برده کوه اورین واقع در بلندی‌ها و ارتفاعات شهرستان خوی نگین کوههای شمال غربی ایران است. اورین یکی از قلل محبوب کوهنوردان است که در همه فصول مخصوصا فصل بهار میزبان دوستداران طبیعت و کوهنوردان است. با دیدن چشمه‌های آب گرم این منطقه به فعالیت آتشفشانی در این کوه‌ها پی می‌بریم.
صعود به قله اورین
برای صعود به قله اورین پیش از هر کاری ابتدا باید به شهرستان خوی رفت. سپس به روستای پسک رفته و با عبور از آن و پس از طی جاده‌ای نرسیده به روستای بدلان به طرف سر بالایی حرکت کرد.
این سربالایی تا رسیدن به روستای کوچک حدود ۱۷ کیلومتر است (کوچک نام روستایی در دهستان فیرورق از توابع شهرستان خوی است). پناهگاه اورین ۳ کلیومتر پایین‌تر در روستای حصار قرار دارد.
اگر کسی قصد صعود یکروزه به قله اورین را داشته باشد بایستی از روستای کوچک گذر کند. ولی اگر کسی قصد رفتن به پناهگاه را دارد باید به روستای حصار رفته و اتومبیل خود را در مدرسه این روستا پارک کرده و حدود یک کیلومتر تا پناهگاه را پیمایش کند. اهالی روستای بدلان ترک زبان و اهالی روستای حصار کرد زبان هستند. ارتفاع روستای حصار ۲۲۸۰ متر است.
بسیاری از کوهنوردان ترجیح می‌دهند صعود به قله اورین را دو روزه انجام دهند، چرا که شبمانی در کوه فرصت لذت بردن بیشتر از طبیعت بکر شمال غرب ایران را فراهم می‌کند.
مسیرهای صعود به قله اورین
- مسیر شرقی: روستای حصار، دشت حصار، آبگیر گللر و قله اورین (مسیر رایج)
- مسیر غربی: روستای شریف آباد، یال غربی و قله اورین
- مسیر جنوبی: روستای گوگرد، یال جنوبی و قله اورین
- مسیر شمالی: روستای کوچک، یال شمالی و قله اورین
دانلود ترک GPS قله اورین
اختلاف دما در اورین با شهر خوی بین ۷ تا ۱۰ درجه است. صعود به قله اورین هموار و بدون چالش بوده و مسیر صخره‌ای در راه صعود وجود ندارد. در مسیر صعود به قله اورین تماشای رودها و جویبارهای زیبایی که از ذوب برف‌های اورین ایجاد شده‌اند به همراه دشت‌های آلاله و بابونه بسیار شیرین و گوارا است که رنج صعود را از کوهنورد دور می‌کند.
می‌دانیم که استان آذربایجان غربی سومین استان پرآب کشور است و اکثر نزولات آسمانی این استان از رطوبت دریای سیاه در شمال ترکیه ناشی می‌شود. در بهار و تابستان، بعد از میانه ظهر احتمال بارندگی در اورین بسیار زیاد است و بهتر است بدانیم در مسیر و قله هیچ سر پناهی وجود ندارد.
بنابراین کوهنوردان اغلب شب را در پناهگاه اقامت و در سپیده‌دم به سمت قله حرکت می‌کنند. سعی کنید در هنگام صعود به قله اورین برای احتیاط پانچو در کوله پشتی خود همراه داشته باشید.
پناهگاه اورین
پناهگاه اورین به همت هیات کوهنوردی شهرستان خوی در سال ۱۳۸۴ در ارتفاع ۲۳۸۸ متری ساخته شده است. پناهگاه اورین با گنجایش ۷۰ تا ۸۰ نفری دارای برق، آب لوله‌کشی، سرویس بهداشتی و خوابگاه و مجهز به یخچال، گاز و وسایل پخت‌وپز می‌باشد و به طور کلی یک سوییت کامل است.
کوهنوردان در چله تابستان (به ویژه پنجشنبه شب‌ها) با نشستن در کنار آتشی که از سرما روشن می‌کنندتا پاسی از شب با صرف چای دودی، لحظات پر خاطره‌ای برای خود در این پناهگاه خلق می‌کنند.
فاصله بین پناهگاه تا قله اورین ۱۳ کیلومتر است که ۴ ساعت زمان نیاز دارد و با احتساب زمان یک و نیم ساعت برگشت و ۲ ساعت استراحت در قله بین ۷ تا ۸ ساعت، یعنی یک روز کامل زمان نیاز دارد.
در ارتفاعات حوضچه‌های زیبایی دیده می‌شود که به آن در گویش محلی «گُل» گفته می‌شود. در کنار پناهگاه، معبر تنگ و خطرناکی قرار دارد که مسیر عبور ایلات است که می‌تواند شما را تا ارتفاع ۳۰۰۰ متر، کنار دامنه و حوضچه اورین برساند. طول این مسیر ۷ کیلومتر است.
رانندگی در این مسیر به ویژه در بارندگی بسیار خطرناک است و باید از خودروهای شاسی بلند مثل لندرور، جیپ و … استفاده کرد. رانندگی در این معبر، مهارت فوق‌العاده‌ای می‌طلبد. استفاده از این معبر در کل توصیه نمی‌شود.
بهترین زمان صعود به قله اورین
بهترین زمان برای صعود به قله اورین و نیز تماشای طبیعت بکر و زیبای آن نیمه دوم خردادماه تا شهریور است. چرا که به علت برودت هوا، بهار دو ماه دیرتر از شهر خود را نمایان می‌کند.
همایش ملی کوه اورین
هر ساله در پایان فصل بهار همایش ملی کوه اورین با حضور چند صد هزار نفری مردم و ورزشکاران از سراسر کشور در دامنه‌های سرسبز کوه اورین خوی برگزار می‌شود.
چشمه‌ها و پوشش گیاهی اورین
اورین و دامنه‌های خوش آب و هوایش مأمن چشمه‌های آب معدنی و چشمه‌های آبگرم است. وجود چشمه‌های آبگرم در دامنه کوه اورین گواه آتشفشانی بودن این قله زیبا در آذربایجان غربی است. در حال حاضر این کوه آتشفشانی خاموش است و درون آن فعالیتی جزئی در حال انجام است.
این چشمه‌ها علاوه بر خواص معدنی و دارویی که دارد، گردشگاهی زیبا برای طبیعتگردان و کوهنوردان نیز هست. طبیعت پای کوه و اطراف آن به سبب آب و هوای مطبوعی که دارد پوشیده از گل‌های رنگارنگ و گیاهان کوهستانی متنوع بسیار است.
در میان این گیاهان و گل‌ها، گیاهان دارویی بسیاری نیز دیده می‌شود. در فصول بهار و تابستان مردم خوی به دامنه‌های کوه اورین آمده و مشغول جمع‌آوری گیاهان دارویی می‌شوند.
نکات صعود به قله اورین
- کسب مجوز صعود از هیات کوهنوردی شهرستان خوی الزامیست.
- دسترسی به آب تا ارتفاع حدود ۲۸۰۰ متری به واسطه وجود چشمه‌ها و جویبارها وجود دارد.
- آنتن دهی موبایل در طول مسیر صعود وجود دارد.
- در مسیر، پیچ تند و سنگلاخی به نام گچی قیران (بز کشنده) وجود دارد، که صعب‌العبورترین پیچ مسیر است.
در پایان باید گفت که ﻃﺒﯿﻌﺖ روﺳﺘﺎی ﺣﺼﺎر ﺑﺴﯿﺎر ﺑﮑﺮ و ﮐﻮهﻫﺎﯾﺶ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺍز ﻋﻠﻒ و ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺳﺮﺳﺒﺰ و ﻣﺮﺗﻌﯽ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺒﺎ ﺑﺮﺍی دﺍم‌ها می‌باشد. ﺑﺪون ﺍﻏﺮﺍق ﺑﺎﯾﺪ ﺍذﻋﺎن ﮐﺮد زﯾﺒﺎﯾﯽ و ﺑﮑﺮی ﺍﯾﻦ ﮐﻮﻫﺴﺘﺎن در ﻣﺠﻤﻮع ﻗﻠﻞ ﮐﺸﻮر، وﺻﻒﻧﺎﭘﺬﯾﺮ و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺘﻔﺎوت و دﻟﻔﺮﯾﺐ ﺍﺳﺖ.
بنابراین مانند همیشه از همه طبیعتگردان و کوهنوردانی که قصد حضور و اجرای برنامه در این منطقه را دارند تقاضا داریم جز اثر گام‌های خود اثری دیگر بجای نگذارند. همواره در اجرای برنامه‌ها زباله‌های تولید شده را با خود به مبدأ بازگردانیم و از رها کردن آنها در طبیعت جدا بپرهیزیم.
منابع: ویکی‌پدیا و ویکی‌لاک گردآوری: حامد اسپرهم