کوهنوردی در هوای سرد
لزوم آشنایی با نکات کوهنوردی در هوای سرد آنجا ضرورت می‌یابد که شما قصد اجرای یک برنامه پیمایش یا صعود زمستانی داشته باشید. هرچند لزومی هم ندارد که اواسط زمستان باشد تا آب و هوای سرد در سفر کوهنوردی شما نگران کننده باشد.
بسته به محل زندگی و مکانی که در حال پیاده روی هستید، می‌توانید در هر زمانی از سال با دمای سرد مواجه شوید که می‌تواند سفر شما را آزاردهنده کند یا بدتر از آن باعث آسیب یا بیماری جدی شود.
برای یک ماجراجویی دلپذیر، ابتدا خود را با چند نکته برای کوهنوردی در هوای سرد آماده کنید:
- لباس و وسایل مناسب هوای سرد
- غذا و آبرسانی
- آسیب‌ها و بیماری‌های ناشی از سرماخوردگی
نکات پوشاک و تجهیزات برای کوهنوردی در هوای سرد
برای راحت ماندن هنگام کوهنوردی در هوای سرد پوشیدن لباس مناسب و حمل وسایل و تجهیزات مناسب بسیار مهم است.
لایه‌های لباس
لایه‌بندی لباس یک سیستم سه بخشی است که شامل یک لایه پایه است که عرق را از پوست شما خارج می‌کند. لایه دوم، لایه میانی است که شما را از سرما عایق می‌کند و یک لایه پوسته که باد و رطوبت را خارج می‌کند.
هدف از لایه‌بندی، اضافه کردن و حذف لایه‌ها در طول مسیر کوهنوردی است تا بتوانید بدون گرم شدن بیش از حد و عرق کردن، گرم و راحت بمانید. توقف و تعویض لباس می‌تواند کاری طاقت‌فرسا باشد. اما خشک ماندن واقعاً مهم است. خیس شدن در یک روز سرد احتمالاً می‌تواند منجر به هیپوترمی شود.
شما می‌توانید در مقاله اصول لایه بندی لباس و لباس زیر کوهنوردی (لایه پایه) در این مورد بیشتر بیاموزید.
به پنبه نه بگویید
وقتی پنبه خیس می‌شود، مدت زیادی طول می‌کشد تا خشک شود، که می‌تواند احساس رطوبت، سردی و بدبختی را در شما ایجاد کند. لایه‌های مصنوعی و پشمی خیلی سریعتر خشک می‌شوند و عرق را از پوست شما دور می‌کنند.
پوست خود را بپوشانید
هر پوستی که در معرض دمای انجماد و باد سرد باشد مستعد سرمازدگی و هیپوترمی است. مراقب بینی، گونه‌ها، گوش‌ها، انگشتان دست و پا باشید.
برای دستان خود، سعی کنید از دستکش کوهنوردی پشمی سبک یا متوسط در لایه پایه و روی آن از دستکش‌های ضد آب یا صدفی استفاده کنید. همچنین ایده خوبی است که یک جفت دستکش پشمی اضافی را که در کوله پشتی خود نگهداری می‌کنید، به عنوان جایگزین همراه داشته باشید.
برای پاهای خود، جوراب کوهنوردی الیاف مصنوعی یا پشمی بپوشید که به خوبی مناسب هستند. جوراب‌های ضخیم‌تر عایق بیشتری می‌دهند، اما مطمئن شوید که باعث نمی‌شوند کفش‌های شما خیلی تنگ شود، که می‌تواند گردش خون را کند یا قطع کند.
همچنین مهم است که پاهای خود را خشک نگه دارید، بنابراین حمل یک جفت جوراب اضافی برای تعویض آن ایده خوبی است. اگر در برف کوهنوردی می‌کنید، کفش‌های ضد آب بپوشید و اگر در دمای بسیار سرد هستید، ممکن است به کفش کوهنوردی با عایق داخلی نیاز داشته باشید.
برای بینی و گونه‌های خود، می‌توانید از اسکارف استفاده نمایید. برای گوش‌های شما، یک کلاه کوهنوردی زمستانی یا هدبند می‌تواند این کار را انجام دهد. گتر گردنی یا یک اسکارف ضخیم نیز ممکن است پوششی مناسب برای گوش‌های شما ایجاد کند.
برای کوهنوردی در هوای سرد چه لباسی بپوشیم؟
از پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری کنید
بند ساعت مچی، دستکش‌ها، گترها و بند کفش‌ها اگر خیلی محکم و تنگ باشند، می‌توانند باعث کندی و ضعف در گردش خون شوند که می‌تواند احتمال سرمازدگی شما را افزایش دهد. اطمینان حاصل کنید که لباس و وسایل شما عملکرد مناسبی داشته باشد.
کلاه بپوشید
این امکان که گرما را از طریق بالای سر خود از دست بدهید وجود دارد پس اگر احساس سرما می‌کنید، حتما از کلاه کوهنوردی زمستانی استفاده کنید.
از گتر کوهنوردی استفاده کنید
اگر از مناطق پوشیده از برف عمیق عبور می‌کنید، گتر برای جلوگیری از ورود برف به کفش شما ضروری است. گتر کوهنوردی همچنین کمی گرما را نیز به پای شما اضافه می‌کند. برای کوهنوردی در برف حتما از گترهای ضد آب با قابلیت تنفس استفاده کنید.
شما می‌توانید در مقاله گتر کوهنوردی درباره این موضوع اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
عینک کوهنوردی یا آفتابی به همراه داشته باشید
همیشه از چشمان خود در برابر آفتاب و باد محافظت کنید. بسیاری از عینک‌های آفتابی و برخی از عینک‌های کوهنوردی به شما این امکان را می‌دهند که لنزها را داخل و خارج کنید تا بتوانید رنگ لنز مناسب را برای آب و هوا انتخاب کنید.
شما می‌توانید در مقاله‌های عینک کوهنوردی و عینک آفتابی با نکاتی در مورد خرید انواع عینک آشنا شوید.
حتما هدلامپ همراه داشته باشید
اگر شما قصد کوهنوردی در زمستان را دارید، پس طول روز کوتاه‌تری خواهید داشت. لازم نیست برنامه خود را با غروب خورشید به پایان برسانید، اما باید برای کوهنوردی در شب و تاریکی هوا آماده باشید. بدانید که چند ساعت روشنایی قابل استفاده در روز دارید و همیشه یک هدلامپ به علاوه باتری اضافیدر کوله خود داشته باشید.
باتری‌ها را گرم نگه دارید
هوای سرد می‌تواند باتری‌ها را به سرعت از بین ببرد. باتری‌های لیتیومی در دماهای سرد بهتر از باتری‌های قلیایی شارژ خود را حفظ می‌کنند. اما مهم نیست از چه نوع باتری استفاده می‌کنید، بهتر است آنها را گرم نگه دارید. قرار دادن هدلامپ، جی پی اس، تلفن همراه و سایر وسایل الکترونیکی در جیب نزدیک بدن می‌تواند کمک‌کننده باشد.
کرم ضد آفتاب بزنید
فقط به این دلیل که هوا سرد است به این معنی نیست که دیگر نگران آفتاب سوختگی نباشید. در واقع، اگر برف روی زمین باشد، اشعه‌های خورشید می‌توانند به سمت شما منعکس شوند، بنابراین باید در مورد استفاده از کرم ضد آفتاب در قسمت زیرین بینی، چانه و اطراف گردن خود کوشا باشید.
کیت بقا همراه داشته باشید
کسی از وقوع بلایای طبیعی آگاهی ندارد، بنابراین آمادگی برای مقابله با آنها ضروری است. بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید خرید یک کیت بقا است که از شما محافظت می‌کند و در عین حال شما را در ارتباط با دنیای خارج نگه می‌دارد. عاقلانه است که هر زمان که برای کوهنوردی و طبیعتگردی به دل طبیعت و کوهستان قدم می‌گذارید، کیت بقا را همراه داشته باشید.
شما می‌توانید در مقاله کیت بقا با نکاتی در مورد ضرورت همراه داشتن آن در برنامه‌های کوهنوردی آشنا شوید.
نکات تغذیه و آبرسانی برای کوهنوردی در هوای سرد
متابولیسم بدن شما بهترین منبع گرمایی آن است، بنابراین باید آن را با غذا و آب تامین کنید.
خوردن و آشامیدن را به خاطر بسپارید
وقتی هوا سرد است، ممکن است تمایل کمتری به توقف برای غذا و آب داشته باشید. با قرار دادن تنقلات و آب در دسترس، آن را ساده کنید تا بتوانید به طور منظم در طول روز غذا بخورید و آب میل کنید.
از یخ زدن مواد غذایی جلوگیری کنید
هیچکس در کوهستان از خوردن یک نوشابه انرژی‌زای یخ زده لذت نمی‌برد. غذاهایی مانند آب نبات، شکلات، آجیل و پنیر در هوای سرد نرم‌تر از برخی مواد دیگر می‌مانند. ممکن است مجبور شوید آزمایش کنید تا بفهمید غذاهایی که از آن لذت می‌‌برید و در هوای سرد قابل خوردن می‌مانند کدام مواد هستند. هر غذایی که برای آوردن انتخاب می‌کنید، در نزدیکی بدن خود نگهدارید تا از یخ زدگی آن جلوگیری کنید.
اجازه ندهید لوله کمل بک شما یخ بزند
اگر از مخزن هیدراتاسیون استفاده می‌کنید، باید از یخ زدن لوله نوشیدنی جلوگیری کنید وگرنه هیچ راهی برای دسترسی به آب نخواهید داشت. برای حل این مشکل، بسیاری از سازندگان کمل بک موارد خاصی را برای عایق‌کاری لوله و شیر کمل بک در نظر می‌گیرند. برخی از کوهنوردان با تجربه، علاوه بر آن به کمک فوم سبک لوله مخزن آب را عایق می‌کنند.
برای جلوگیری از یخ زدن آب درون مخزن، سعی کنید به صورت زمان‌بندی شده و مداوم و جرعه جرعه آب بنوشید تا نوشیدنی درون مخزن و لوله همواره جریان داشته و یخ نزند. بایستی پس از نوشیدن، دوباره به داخل مخزن هوا بدمید تا لوله خالی شود، این نیسز کمک کننده خواهد بود.
شما می‌توانید در مقاله نحوه انتخاب کمل بک با انواع و ویژگی‌های کمل بک آشنا شوید.
از بطری آب استفاده کنید
در دماهای بسیار سرد، ممکن است لازم باشد که مخزن هیدراتاسیون را رها کرده و از بطری آب استفاده کنید زیرا احتمال یخ زدن لوله نوشیدنی شما بسیار زیاد است. اما، بطری‌ها نیز می‌توانند یخ بزنند، که معمولاً از بالا به پایین اتفاق می‌افتد. به این معنی که سر بطری مستعد بسته شدن است.
وارونه کردن بطری‌ها این مشکل را حل می‌کند (فقط مطمئن شوید که بطری‌های شما نشتی ندارند و درب آن محکم بسته شده است). گزینه دیگر تهیه پوشش‌های عایق برای بطری‌های آب است.
نوشیدنی گرم همراه داشته باشید
یک بطری عایق‌شده با خلاء را با چای داغ یا شکلات داغ پر کنید تا هنگام استراحت از آن بنوشید. گرما کمک زیادی به شما می‌کند تا راحت پیمایش کنید.
آسیب‌ها و بیماری‌های ناشی از سرماخوردگی
نگرانی‌های اولیه سلامتی شما هنگام کوهنوردی در هوای سرد سرمازدگی و هیپوترمی است.
سرمازدگی
سرمازدگی انجماد بافت است. بیشتر در انگشتان دست، پا و گوش دیده می‌شود. سرمازدگی سه سطح دارد: سرمازدگی، سرمازدگی سطحی و سرمازدگی عمیق. هر سه می‌توانند در حالت یخ‌زده یکسان به نظر برسند، بنابراین تشخیص شدت سرمازدگی تا زمانی که پوست یخ زده شود دشوار است.
علائم سرمازدگی
- پوست سرد، مومی و رنگ پریده است
- ممکن است احساس سوزن سوزن شدن، بی حسی یا درد در ناحیه آسیب دیده داشته باشید
- پوست شما در صورت یخ زدن جزئی یا سفت در صورت یخ زدن می‌تواند احساس نرمی کند
- پس از ذوب، اغلب تاول‌هایی با سرمازدگی سطحی و عمیق ایجاد می‌شود
درمان سرمازدگی
سرمازدگی خفیف، با پوشاندن پوست در معرض سرما و صرف زمان برای گرم کردن ناحیه آسیب‌دیده قابل درمان است. قرار دادن انگشتان سرد در زیر بغل یا انگشتان پا روی شکم گرم همنورد هر دو تکنیک موثری هستند. پوست سرد را مالش ندهید و آن را زیر آب جاری داغ قرار ندهید زیرا بافت بسیار مستعد آسیب است.
اگر درمان یخ‌زدگی منجر به تاول زدن شود، به احتمال زیاد شما سرمازدگی عمیق دارید. بهتر است در اسرع وقت برای درمان به پزشک مراجعه کنید. مانند سرمازدگی خفیف، از گرفتن قسمت‌های سرمازده زیر جریان آب داغ خودداری کنید و ناحیه آسیب دیده را مالش ندهید زیرا می‌تواند به بافت آسیب برساند. پس از ذوب شدن باید بسیار مراقب باشید که این ناحیه دوباره یخ نزند.
شما می‌توانید در مقاله هیپوترمی و سرمازدگی به طور کامل با علائم و درمان آن آشنا شوید.
کوهنوردی در هوای سرد و خطر هیپوترمی
هیپوترمی نتیجه پایین آمدن دمای بدن به زیر نرمال است. برخی افراد تصور می‌کنند هیپوترمی فقط در زمستان اتفاق می‌افتد، اما یک باران سرد یا دمای سرد یک رودخانه خروشان می‌تواند برای ایجاد هیپوترمی کافی باشد. هیپوترمی می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد و باید جدی گرفته شود.
علائم هیپوترمی خفیف
- لرزیدن
- ناهماهنگی در اندام‌های حرکتی (مثلاً مشکل در کار با زیپ‌ها)
- ضعف در قدرت تفکر، سردرگمی، تغییر در خلق و خو
علائم هیپوترمی متوسط
- لرز شدید
- تغییر آشکار در هماهنگی اندام (مانند زمین خوردن و عدم حفظ تعادل)
- تغییر آشکار در وضعیت ذهنی (مانند تحریک‌پذیری، فراموشی)
علائم هیپوترمی شدید
- لرز ممکن است به دلیل کاهش انرژی متوقف شود
- وخامت بیشتر وضعیت روانی (مانند سرگردانی، رفتار غیرمنطقی)
- نبض ممکن است غیر قابل تشخیص باشد
درمان هیپوترمی
اولین قدم در درمان هیپوترمی، تغییر محیط کوهنورد است. این بدان معناست که اگر می‌توانید شخص را به داخل خانه ببرید، این کار را انجام دهید. اگر خارج از خانه هستید و از سرپناه دور هستید، هر کاری که می‌توانید انجام دهید تا از هر چیزی که باعث استرس سرما می‌شود دور شوید، مانند خارج شدن از باد و برف.
اگر کوهنورد لباس خیس پوشیده است، آن را با لباس خشک تعویض کنید و مطمئن شوید که کوهنورد به خوبی عایق‌بندی شده است. به فرد آب و غذا بدهید تا انرژی کافی برای لرزیدن داشته باشد، که این روش طبیعی بدن شما برای تولید گرمای بیشتر است.
با درمان مناسب، کوهنوردان مبتلا به هیپوترمی خفیف احتمالاً می‌توانند بهبود یابند. کوهنوردانی که هیپوترمی متوسط و شدید دارند باید در اسرع وقت تحت درمان پزشکی جدی قرار گیرند.
جلوگیری از سرمازدگی و هیپوترمی
برای جلوگیری از سرمازدگی و هیپوترمی، باید به طور فعال از خود و همنوردان خود مراقبت کنید. بسیاری از نکات ذکر شده در بالا در مورد لباس، وسایل، غذا و هیدراتاسیون اعمال می‌شود، اما در اینجا چند نکته اضافی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید.
گرم بمانید
همیشه در برنامه‌های کوهنوردی در هوای سرد گرم ماندن خیلی راحت‌تر از گرم شدن است. با پوشیدن لباس مناسب، می‌توانید دمای مناسبی را حفظ کنید، که بسیار ساده‌تر از تلاش برای گرم کردن پس از سرد شدن بیش از حد است.
اگر احساس می‌کنید انگشتان دست یا پاهایتان سرد می‌شوند، توقف کنید و زمانی را برای بررسی و گرم کردن آنها اختصاص دهید. قرار دادن انگشتان سرد در زیر بغل یا انگشتان سرد روی شکم گرم همنورد راه‌های خوبی برای گرم کردن است.
مراقب دوستان خود باشید
یک همنورد خوب کوهنوردی مراقب دوستان خود است. به طور مرتب از دوستان خود بپرسید که چگونه هستند و اگر لکه‌های رنگ پریده روی صورت دوست خود می‌بینید یا در مسیر دست و پا چلفتگی می‌بینند، آنها را مجبور کنید متوقف شوند و پوست در معرض سرمای خود را بپوشانند یا یک لایه عایق گرم به لباس خود اضافه کنند.
نویسنده: هانا مک‌کنزی مربی مدرسه کوهنوردی در ایالت مینه‌سوتا امریکا مترجم: حامد اسپرهم