نگهداری از طناب کوهنوردی

مراقبت و نگهداری از طناب کوهنوردی برای ایمنی شما و تضمین طول عمر طناب بسیار مهم است. طناب‌های کوهنوردی مدرن، بادوام هستند و قبل از اینکه نشانه‌هایی از ساییدگی یا فرسایش را نشان دهند باید کوهنورد از ایمنی و دوام طولانی‌مدت طناب کوهنوردی اطمینان یابد. نگهداری از طناب کوهنوردی از طریق روش‌های خاصی می‌تواند عملکرد، طول عمر و آرامش خاطر را حفظ کند.

رسیدگی

نگهداری از طناب کوهنوردی می‌تواند با باز کردن صحیح بسته‌بندی طناب آغاز شود. تولیدکنندگان طناب را می‌پیچند و باز کردن صحیح آن می‌تواند نبردهای آینده شما را با پیچ و تاب طناب کاهش دهد. بهتر است طناب حلقه شده را در اطراف ساعد قرار دهید، بازوها را باز کنید، به طوری که طناب یک حلقه را تشکیل دهد. چرخاندن طناب به دور بازو باعث می‌شود طناب بدون پیچ و تاب باز شود. سپس می‌توان طناب را جمع کرد یا بهتر است در یک کیسه طناب ذخیره کرد.

نگهداری از طناب کوهنوردی و استفاده درست تا حد امکان از ساییدگی آن جلوگیری کند. محصولات تخصصی مانند محافظ طناب Sterling SafeGuard می‌تواند برای محافظت از طناب در برابر لبه‌های تیز و برنده و سایش سایر طناب‌ها بسیار مفید باشد. سرعت مناسب پایین آمدن و راپلینگ نیز برای محافظت از طناب در برابر سوختگی ناشی از اصطکاک مهم است. طناب‌ها هرگز نباید روی یکدیگر یا از طریق تسمه‌ها حرکت کنند.

نگهداری از طناب کوهنوردی و همچنین مدیریت صحیح آن شامل عدم قرارگرفتن غیرضروری در معرض نور خورشید و آب و اجتناب کامل از مواد شیمیایی آسیب‌رسان است. اشعه ماوراء بنفش فرسودگی نایلون را تسریع می‌کند و در نهایت طناب را سفت و خشک می‌کند و خاصیت ارتجاعی آن را کاهش می‌دهد. آب، وزن طناب را زیاد می‌کند، بر حمل و نقل تاثیر منفی می‌گذارد و ویژگی‌های جذب انرژی طناب را کاهش می‌دهد. انجماد حاشیه‌های ایمنی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. طناب‌های خشک‌شده در برابر اثرات آب بهتر مقاومت می‌کنند.

یکی دیگر از منابع آلودگی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، گچ است. گچ زدن بیش از حد به دست‌ها می‌تواند نخ‌ها را آلوده کند، به‌ ویژه چند فوت اول پس از گره زدن. آزمایشات انجام شده توسط Edelrid نشان داد که پوشش بخشی از طناب با کربنات منیزیم باعث کاهش قابل توجهی در تحمل بار قابل حمل می‌شود. بهتر است بعد از گره زدن طناب گچ بزنید و یا حداقل گچ اضافی را قبل از باز کردن دست‌ها پاک کنید.

محدود کردن سایش نیز باید یک نگرانی اصلی در صخره‌نوردی باشد. سنگ، کارابین‌ها و دستگاه‌های قلاب همگی می‌توانند به سایش و آسیب غلاف کمک کنند. هرچه طناب، بارهای خشن‌تر، تیزتر و سنگین‌تر را تحمل کند، غلاف سریعتر در معرض خطر قرار می‌گیرد. به تدریج خشن‌تر و نازک‌تر می‌شود. در نهایت، هسته می‌تواند بیرون بزند که نشان‌دهنده پایان عمر حداقل آن بخش از طناب است.

داشتن طنابی با طول مناسب برای صخره‌نوردی یا دیوار ورزشگاه نیز مفید است. استفاده از طنابی که خیلی طولانی نیست و کشیدن طناب به انتهای آن، پیچش و پیچ‌خوردگی را به حداقل می‌رساند. همچنین لغزش غلاف را به درستی در طول طناب توزیع می‌کند. یک طناب بیش از حد طولانی که از دو طرف کشیده می‌شود و از آن بالا می‌رود، غلاف را به قسمت میانی طناب فشار می‌دهد. همچنین، طناب آزادانه آویزان نمی‌شود تا این دسته از غلاف را کاهش دهد. کاهش وزن قابل حمل یک امتیاز است.

نحوه جمع کردن طناب کوهنوردی

برای مراقبت بهتر و نگهداری از طناب کوهنوردی باید تمام تلاش خود را برای تمیز نگه داشتن طناب انجام دهید. استفاده از کیسه برزنت طناب، کثیفی و سایر آلودگی را از نخ‌ها دور نگه می‌دارد. کریستال‌ها یا ماسه‌های موجود در برخی کثیفی‌ها می‌توانند وارد هسته شوند و به نخ‌های باربر آسیب بزنند. هر گونه کثیفی می‌تواند طناب را سفت و سخت کند. برزنت‌های طناب راه آسانی برای از بین بردن منبع اصلی آلودگی و اجتناب از پا گذاشتن روی طناب است.

اگر طناب خود را برای مدتی نگه می‌دارید یا آن را در یک کوله پشتی قرار می‌دهید، جمع کردن صحیح طناب کوهنوردی باعث صرفه جویی زمان برای باز کردن گره‌هایی می‌شود که به طور مرموزی در وسط طناب بسته شده‌اند. نحوه صحیح جمع کردن طناب و نگهداری از طناب کوهنوردی در طول عمر طناب تاثیر به سزایی دارد.

شستشوی طناب کوهنوردی

شستن یک طناب کثیف کارکرد طناب را بهبود می‌بخشد و می‌تواند طول عمر قابل استفاده را افزایش دهد. بهترین راه برای شستن طناب کوهنوردی با دست در آب ولرم با استفاده از صابون ملایم (نه شوینده) یا شستشوی طناب کوهنوردی با فرمول خاص است.

چرخه ظریف در ماشین لباسشویی با حذف چرخه چرخش قابل‌قبول است. استفاده از کیسه توری در ماشین لباسشویی باعث کاهش پیچ‌خوردگی می‌شود. طناب را با پهن کردن آن روی یک برزنت تمیز در مکانی تاریک و خنک خشک کنید. هرگز از خشک کن استفاده نکنید و طناب را در آفتاب آویزان نکنید تا خشک شود!

نحوه تمیز کردن طناب کوهنوردی

با وجود تمام تلاش شما برای نگهداری از طناب کوهنوردی و تمیز نگه داشتن آن، طناب کوهنوردی شما کثیف می‌شود. وقتی متوجه شدید که دست‌ها یا دستکش‌هایتان در اثر دست زدن به طناب سیاه می‌شوند، وقت آن است که آن را تمیز کنید. انجام این کار باعث می‌شود طناب شما عملکرد خوبی داشته باشد و می‌تواند طول عمر آن را افزایش دهد.

در اینجا نحوه تمیز کردن طناب کوهنوردی آورده شده است:

1. وان یا سطل خود را با آب گرم (نه آب داغ) پر کنید.
2. می‌توانید طناب خود را فقط با آب بشویید، اما اگر طناب شما خیلی کثیف است، پاک‌کننده مخصوص طناب یا مقدار کمی صابون ملایم به آب اضافه کنید. هرگز از مواد شوینده خشن استفاده نکنید.
3. زمان خوبی برای بررسی آسیب دیدگی طناب است. شروع به شستن طناب کنید. تمام طول طناب را بشویید تا تمیز شود. قرار دادن طناب در کیسه توری و سپس شستن آن می‌تواند به جلوگیری از پیچ‌خوردگی کمک کند.
4. بعد از شستن آب را تخلیه کنید، سپس وان را با آب تمیز دوباره پر کنید تا طناب آبکشی شود. این کار را تکرار کنید تا آب تمیز شود.
5. برای خشک کردن طناب، آن را روی یک حوله یا روی میله پرده دوش پهن کنید. طناب را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید و قبل از جمع کردن طناب از خشک بودن آن اطمینان حاصل کنید.

نحوه نگهداری از طناب کوهنوردی

هنگامی که کوهنوردی نمی‌کنید، مهم است که طناب کوهنوردی خود را به درستی نگهداری کنید. یکی از رایج‌ترین و ساده‌ترین روش‌های نگهداری طناب در کیسه طناب است. این کیف دو مزیت دارد: اول، راه مفید برای ذخیره طناب در زمانی که از آن استفاده نمی‌شود و دوم، کمک می‌کند طناب شما هنگام بالا رفتن از کوه خاکی و کثیف نشود.

وقتی برای یک برنامه کوهنوردی از منزل خارج می‌شوید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که کیسه طناب را بردارید و با خود بیاورید. هنگامی که در حال کوهنوردی هستید، سعی کنید تا جایی که ممکن است طناب استفاده نشده را روی برزنت قرار دهید و از خاک دور نگه دارید.

علاوه بر اینکه طناب خود را در یک کیسه طناب قرار می‌دهید، چند نکته دیگر نیز وجود دارد که باید در نظر داشته باشید:

• آن را خشک نگه دارید: طناب خود را در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید. اگر از کیسه طناب استفاده نمی‌کنید، طناب خود را بپیچانید و آن را از یک بند طناب آویزان کنید یا کل طناب را روی یک رولپلاک قلاب کنید.
• از آفتاب دوری کنید: هرگز طناب خود را برای مدت زمانی در معرض نور خورشید قرار ندهید. تابش نور خورشید ناشی از کوهنوردی روزانه به طناب شما آسیب نمی‌رساند، اما آفتاب زیاد، مانند بیرون گذاشتن طناب برای روزها، می‌تواند به طور قابل‌توجهی آن را ضعیف کند. اگر طناب شما در برابر نور خورشید کمرنگ شده است، آن را جایگزین کنید. بهتر است طناب را در مکانی خنک و تاریک، در یک کیسه طناب نگهداری کنید.
• از گرما اجتناب کنید: طناب خود را در گرمای شدید، مانند وسایل نقلیه در روزهای داغ تابستان، نگهداری نکنید، زیرا می‌تواند به الیاف آن آسیب برساند.
• مراقب مواد شیمیایی باشید: اسیدهای قوی مانند اسید باتری برای طناب شما بسیار خطرناک هستند، بنابراین همیشه از آنها اجتناب کنید. آنها می‌توانند هسته را با آسیب دیدن بسیار کمی به غلاف از بین ببرند. هنگام نگهداری طناب خود در صندوق عقب خودرو یا در گاراژ یا زیرزمین احتیاط کنید.

طول عمر طناب کوهنوردی

کوهنوردان اغلب در بازنشستگی طناب‌های مورد علاقه خود مشکل دارند. اگرچه تعیین قوانین سخت غیرممکن است، اما چندین راهکار کلی وجود دارد که می‌توانید عمر طناب کوهنوردی خود را افزایش دهید. اول از همه، مطمئن شوید که به طور متناوب از کدام انتهای طناب بالا می‌روید.

این کار سایش و پارگی نقطه اتصال را پخش می‌کند و در نتیجه ضربه‌های سقوط در طول طناب پخش می‌شود. دوم، توصیه می‌کنیم یک کیسه طناب یا برزنت بخرید تا از طناب خود در کوه و صخره‌ها محافظت کنید. وجود یک مانع بین زمین و طناب باعث می‌شود که سنگ‌ها و ماسه‌های کوچک وارد غلاف نشوند و رشته‌ها در طول زمان ساییده نشوند.

نحوه بازرسی طناب کوهنوردی

مهم است که طناب کوهنوردی خود را به طور مکرر بازرسی کنید تا بتوانید آسیب را تشخیص دهید. در ابتدای هر سفر کوهنوردی:

1. خوب نگاه کنید و دستان خود را در امتداد طناب بکشید.
2. با دقت هر اینچ را برای چک کردن بریدگی‌ها و ساییدگی‌ها در غلاف و بخش‌هایی از هسته نرم یا صاف نگاه کنید.

کدر یا کثیفی جزئی روی غلاف نگرانی بزرگی نیست، اما اگر مناطق بسیار مبهم، نقاط صاف، بریدگی‌ها یا هر آسیب دیگری را احساس یا مشاهده کردید، باید طناب را بازنشسته کنید.

اهمیت دادن به آنچه طناب از سر گذرانده و تعیین آسیب از طریق بازرسی منظم مهمتر از سن طناب است. هر طنابی که آسیب دیده یا تحت نیروهای شدید بوده باید فوراً بازنشسته شود. اگر در هنگام بازرسی بصری یکی از موارد زیر را مشاهده کردید از طناب خود به هیچ وجه استفاده نکنید:

• آسیب غلاف یا هسته
• هرگونه تغییر شکل محوری یا شعاعی (سفتی، اسفنجی، شکاف)
• لغزش یا فرسودگی بیش از حد غلاف (فاصله، ناهمواری)
• اصطکاک زیاد
• هرگونه علامت تماس با مواد شیمیایی، به ویژه اسیدها

از عقل سلیم استفاده کنید و احتیاط کنید، طناب برای نجات جان شما طراحی شده است!

تعمیر آسیب جزئی طناب

اگر فقط قسمت کوچکی آسیب دیده و به یکی از انتهای آن نزدیک است، می‌توانید قسمت آسیب‌دیده را جدا کرده و از بقیه طناب استفاده کنید. برای انجام این کار:

1. طناب را با یک چاقوی تیز و داغ مانند چاقوی‌های ارائه شده توسط شرکت طناب استرلینگ حدود یک فوت (سی سانتی‌متر) به سمت بالا از قسمت آسیب دیده ببرید.
2. از فندک استفاده کنید تا رشته های طناب تازه بریده شده را در قسمتی که می‌خواهید نگه دارید ذوب کنید.

اگر طناب شما علامت وسطی داشت، توجه داشته باشید که آن علامت دیگر در وسط نخواهد بود، مگر اینکه به مقدار مساوی از هر انتهای آن را ببرید. اگر یک چاقوی داغ در دسترس نیست، مشاور فنی شرکت Sterling Rope، این توصیه را ارائه کرده است:

اقلام مورد نیاز برای اتمام انتهای طناب:

• نوار – نوار ماسک یا نوار الکتریکی به خوبی کار می‌کند.
• چاقوی تیغ (جعبه برش، چاقوی کاربردی) یا قیچی بسیار تیز.
• چاقوی کره قدیمی یا چاقوی بتونه قدیمی – چیزی که بدتان نمی آید خراب کنید.
• قابلمه یا دستکش فِر.

مرحله ۱. طناب را در نقطه‌ای که می‌خواهید برش دهید با نوار چسب محکم بپیچید. چند تا بسته خوب نوار چسب زیاد برش را سخت‌تر می‌کند.

مرحله ۲. با چاقوی تیغ یا قیچی تیز قسمت بسته‌بندی شده از طناب را تقریباً در وسط عرض نوار ببرید. اگر این کار به خوبی انجام شود، انتهای طناب مربعی خوبی باقی خواهد ماند.

مرحله ۳. چاقوی قدیمی را با یک اجاق گاز آشپزخانه یا دیگر منبع حرارت بالا گرم کنید. اگر چاقوی کره خیلی داغ شد از دستکش فِر استفاده کنید. هنگامی که چاقوی کره به اندازه کافی داغ شد، از آن برای ذوب انتهای مربع طناب استفاده کنید. انتهای طناب را داخل شعله قرار ندهید تا انتهای آن ذوب شود.

مرحله ۴. هنگامی که انتهای مربع به خوبی ذوب شد و مهر و موم شد، نوار را بردارید و غلاف طناب را نیم اینچ تا ۱ اینچ از انتهای آن “کره” کنید. ممکن است لازم باشد که چاقوی کره را چندین بار در این فرآیند گرم کنید. حتماً ذوب را در مکانی با تهویه مناسب انجام دهید و از استنشاق دود نایلون ذوب شده خودداری کنید.

چه زمانی طناب کوهنوردی را بازنشسته کنیم

متأسفانه طناب کوهنوردی شما برای همیشه دوام نخواهد آورد. اگر طناب خود را بازرسی کرده‌اید و نواحی بسیار مبهم، بریدگی‌ها یا نقاط صافی پیدا کرده‌اید، باید به طور جدی به بازنشستگی آن فکر کنید. ما نمی‌توانیم دقیقاً به شما بگوییم که چه آسیبی مستلزم بازنشستگی طناب است، بنابراین احتیاط کنید و اگر شک دارید آن را بازنشسته کنید.

در اینجا چند دستورالعمل تقریبی برای بازنشستگی طناب کوهنوردی وجود دارد:

• پس از سقوط شدید یا آسیب‌های دیگر: بلافاصله
• استفاده مکرر (هفتگی): تا ۱ سال
• استفاده منظم (چند بار در ماه): ۱-۳ سال
• استفاده گاه به گاه (یک بار در ماه): ۴-۵ سال
• استفاده نادر (۱ تا ۲ بار در سال): ۷ سال
• هرگز استفاده نشده: ۱۰ سال

ثبت تاریخ خرید، دفعات استفاده و تعداد و شدت سقوط‌ها در دفترچه یادداشت به شما کمک می‌کند تا دقیقاً زمان بازنشستگی طناب را تعیین کنید.

بایدها و نبایدها با طناب کوهنوردی

برای استفاده حداکثری از طناب خود، این نکات و یادآوری‌ها را در نظر بگیرید:

• یک طناب جدید را باز کنید: مگر اینکه طناب شما با علامت مشخصی آماده استفاده باشد، باید مراقب نحوه باز کردن آن باشید. آن را طوری نگه دارید که مانند یک قرقره طناب است و از یک شریک بخواهید که طناب را از قرقره بکشد و آن را در یک شمع تصادفی انباشته کند. این به جلوگیری از گره خوردن و گره خوردن کمک می‌کند.
• طناب را باز کنید: اگر طناب شما در حین بالا رفتن پیچ‌خورده و گره‌خورده است، بگذارید آزادانه آویزان شود و پیچش را تشویق کنید تا با دست خود باز شود.
• از یک کیسه طناب استفاده کنید: در بین گردش‌ها، طناب خود را در یک کیسه طناب نگه دارید تا از آن محافظت کنید.
• از برزنت طنابی استفاده کنید: در روزهای کوهنوردی، از برزنت طناب استفاده کنید تا در زمانی که در حال کوهنوردی هستید طناب را از خاک دور نگه دارید. اکثر کیسه‌های طناب دارای برزنت‌های طناب داخلی هستند.
• دفترچه گزارش: تمام موارد استفاده از طناب را در دفترچه یادداشت کنید، مخصوصاً سقوط خود را.

مواردی که باید از آنها اجتناب کرد:

• نایلون روی نایلون: این تماس طناب و تار را می‌سوزاند. شما به خصوص باید از دو طناب از طریق یک کارابین طناب بالا اجتناب کنید و هرگز یک طناب بالا را مستقیماً از طریق تسمه‌ها عبور ندهید.
• پا روی طناب: این کار خاک را وارد طناب می‌کند که می‌تواند به آن آسیب برساند.
• کرامپون و تبر یخ: از ضربه‌های مستقیم با میخ‌های کرامپون و تبر یخ خودداری کنید.
• راپلینگ و عقب انداختن ضعیف: راپل زدن سریع یا تند، پایین‌آوردن و عقب‌انداختن می‌تواند باعث سوختن غلاف طناب و همچنین از دست دادن کنترل شود.

ایمنی کوهنوردی شما مسئولیت شماست. هیچ مقاله یا ویدئویی نمی‌تواند جایگزین آموزش و تجربه مناسب شود. قبل از صعود مطمئن شوید که تکنیک‌ها و دستورالعمل‌های ایمنی مناسب را تمرین کرده‌اید.

منابع: rei.com ترجمه: پریسا رهبری