مبانی دهگانه کوهنوردی
کوه ها و رودها تقریبا برای هر فرد جذابیتی دارد. لذت از طبیعت، ورزشی عالی، ماجراجویی، مبارزه طلبی و عاملی الهام بخش است. در کنار این لذت، همیشه خطراتی در کمین است. هر شخص به قصد طبیعت به بیرون می‌رود باید این خطرات را بداند و برای مقابله با آنها آماده باشد.
سیستم مبانی دهگانه کوهنوردی بسیار کارآمد بوده و در عین سادگی، نکات قابل توجهی را به همراه دارند که یادآوری آنها حتی برای کوهنوردان حرفهای مفید می‌باشد.
سیستم مبانی دهگانه کوهنوردی چیست؟!
به طور ساده مجموعه اقلامی هستند که مفید بودن آنها ثابت شده و برای هر سفر به طبیعت توصیه می‌شود، حال چه در مسیرهای مشخص حرکت کنید و چه به طبیعت وحشی بروید.
کوهنوردان با تجربه معمولا این موارد را همه اوقات در کوله‌هایشان قرار می‌دهند و هر عضو گروه کوله خودش را حمل می‌کند. برخی از موارد موجود در فهرست سیستم چیزهایی هستند که همیشه می‌خواهید داشته باشید. هر فرد برای اینکه بدنش پیوسته فعال باشد به آب و غذا نیاز دارد. لباس فوق‌العاده مهم است چون هوا ممکن است در یک لحظه تغییر کند. از بردن یک لباس اضافی نترسید.
اقلام دیگر را ممکن است همیشه نیاز نداشته باشید اما باز هم همراه داشتن آنها ضرری ندارد. وسایل جهت یابی برای مکان‌های ناآشنا مفید هستند ولو اینکه قصد داشته باشید در مسیرهای مشخص حرکت کنید.
چراغ دستی یا روشنایی‌های دیگر ممکن است بدرد بخورند چون معمولا در کوهستان هوا زودتر تاریک می‌شود و هرچند هوا ابری به نظر می‌آید محافظت در برابر خورشید می‌تواند به اجتناب از آن اشعه‌های ماورابنفش که گاهی اوقات از لایه‌های ابر نفوذ می‌کنند کمک کند.
در آخر، چند مورد فهرست چیزهایی هستند که هیچ وقت امیدی به استفاده از آنها ندارید و نیازی به توضیح زیاد ندارند. کیت کمکهای اولیه برای بریدگی‌ها، زخم‌ها، گزیدگی حشرات. چادر اضطراری و آتش در صورت شرایط پیش‌بینی نشده، کیت تعمیرات اگر بند یا تسمه، چادر یا بند کفش پاره شود.
این اصول اولیه ( مبانی دهگانه کوهنوردی ) که در اینجا توضیح داده می‌شوند صرفا جهت یادآوری مطالب رایج طبیعتگردی است، برای تضمین حداکثری صعودهای فنی و حرفهای، سوال بپرسید و با کوهنوردان با تجربه‌تر مشورت کنید، اطلاعات کسب کرده و مهمتر از همه با تمرکز و دقت کوله پشتی خود را ببندید و حرکت کنید.
۱) جهت یابی
داشتن یک نقشه و قطب‌نما و دانستن روش استفاده از آنها برای جهت یابی بسیار مفید خواهد بود. ولو اینکه قصد ندارید از مسیر مشخص بیرون بروید با این حال آماده بودن ضروری است.
۲) محافظت در برابر خورشید
عینک آفتابی ، کِرِم ضدآفتاب و کلاه مواردی هستند که همراه داشتن آنها در تمام طول سال مفید است. با اینکه فواید آنها آشکار است این موارد به هنگام راهپیمایی در برف یا در آسمانی ابری که اشعه‌های ماورابنفش ممکن است باز هم نفوذ کنند در برابر تابش شدید و آفتاب سوختگی مفید هستند.
۳) پوشاک
با انتظار داشتن بدترین شرایط احتمالی که ممکن است با آن مواجه شوید لباس اضافی با خود ببرید. هوا می‌تواند در یک لحظه تغییر کند و درجه حرارت و (بارش) به طور قابل توجهی در ابتدای مسیر و ارتفاعات بالاتر متغیر است. اگر هوشمندانه انجام شود این موارد وزن چندان زیادی را به کوله‌های شما اضافه نخواهد کرد.
اقلامی که باید همراه خود ببرید (از جنس پنبه‌ای دوری کنید):
- لباس گرم پشمی
- لایه ضد آب (مانند نایلون یا گورتکس)
- کلاه اضافی (پشمی)
- دستکش ۵ انگشتی یا ۲ انگشتی
- جوراب اضافی (جنس مصنوعی یا پشمی)
۴) روشنایی
به یاد داشته باشید که معمولا در کوهستان هوا زودتر تاریک می‌شود پس داشتن چراغ قوه یا چراغ پیشانی ( هدلامپ ) برای کوهپیمایی در شب مفید است. چراغ‌های پیشانی این مزیت را دارند که دست‌ها آزاد می‌مانند. بهتر است از باتری‌های قابل شارژ استفاده کنید. مطمئن شوید که چراغ قوه خودبه‌خود روشن نشود و آن را دم دست بگذارید تا به هنگام تاریکی هوا آن را به راحتی پیدا کنید.
۵) کیت کمکهای اولیه
ضرورتی ندارد که کیت کمکهای اولیه بزرگ و حجیم باشد و احتمالا بسیاری از آنها را می‌توانید در خانه پیدا کنید. بسته به طول سفر و اندازه کوله‌تان می‌توانید محتوا را به میزان لازم تنظیم کنید.
موارد اساسی کیت کمکهای اولیه
- باند
- گاز استریل
- چسب نواری
- موچین کوچک
- باند کشی ورزشی
- یک یا چند باند سه گوش
- پماد ضد باکتری
- مُسکن
- آنتی هیستامین
- در صورت مصرف دارو به اندازه دو روز مصرف
در دوره کمکهای اولیه شرکت کنید.
۶) آتش
درجه حرارت می‌تواند بطور قابل توجهی در طول شب کاهش یابد و داشتن وسیله‌ای برای روشن کردن آتش فوری این اطمینان را به شما می‌دهد که در صورت نیاز گرم خواهید ماند. کبریتهای ضدآب، اجاق‌های گاز و شروع کننده‌های آتش (مانند شمع و الکل جامد) می‌توانند قابل اطمینان باشند.
اگر به جایی می‌روید که در آنجا هیزم بسیار کمی ممکن است پیدا شود یک اجاق فوق سبک منبع خوب حرارت اضطراری است.
۷) کیت تعمیرات و ابزار
شامل چیزهایی است که برای تعمیر وسایلی که با خود همراه خواهید داشت لازم است. علاوه بر چاقوی ارتشی سویسی استاندارد وسایل چند کاره زیادی در بازار وجود دارد. موارد دیگری که باید در نظر داشته باشید: بند کفش – سنجاق قفلی – نخ و سوزن – سیم و …
۸) تغذیه
اگر چه فقط به صورت یک روزه عازم پیاده‌روی هستید تغذیه در کوه عامل مهمی در سلامت شماست. علاوه بر ناهار و غذاهای سبک مقداری مواد غذایی فشرده همراه خود ببرید تا در صورتیکه بطور غیرمنتظره برنامه طولانی شد از آن استفاده کنید. غذاهای آماده را انتخاب کنید: انجیر خشک – پنیر – میوه‌های مغزدار (مانند فندق – گردو – بادام – پسته و غیره) شکلات …
همچنین برای کوهنوردی در زمستان همراه داشتن یک فلاسک با عایق مطمئن از ابتدای صعود الزامیست چرا که بر خلاف پیش‌بینی کوهنوردان، گاهی امکان تهیه آتش در میانه مسیر وجود نداشته ضمن اینکه یک فنجان نوشیدنی گرم تاثیر بسزایی در حفظ گرمای بدن در دماهای بسیار پایین دارد و خطر سرمازدگی را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
۹) آب
آب اضافی، بسیاری افراد فراموش می‌کنند که همه ما هر روز به مقدار زیادی آب نیازمندیم. به ویژه زمانیکه بدنمان انرژی اضافی را مصرف می‌کند. ۱ لیتر مقدار حداقل برای پیاده‌روی کوتاه در روز است؛ ۲٫۵ لیتر برای پیاده‌روی تمام روز. گرمی هوا و سختی برنامه را در نظر بگیرید.
حرارت یا تلاش بیشتر به معنی آب مورد نیاز بیشتر است. عاقلانه نیست که تنها به منابع آب کنار مسیر اتکا کنید. اگر مجبور به استفاده از این منابع هستید، سیستم تصفیه آب قابل اعتمادی را همراه داشته باشید.
۱۰) پناهگاه اضطراری
بسیاری از کوهنوردان برای برنامه‌های یک روزه نیازی به همراه بردن چادر ندارند. به هرحال، همراه داشتن یک سرپناه اضطراری فکر خوبی است. اکثر اینها که در بازار موجود می‌باشند این قابلیت را دارند که با تا کردن می توان آنها را به اندازه یک کیف بغلی رساند. برای کسانی که از نظر مالی در مضیقه هستند کیسه زباله های بسیار بزرگ را هم می توان برای در امان ماندن از باد و باران مورد استفاده قرار داد.
منبع: www.mountaineers.org