قله خلنو بام استان تهران

قله خلنو قله‌ای مرتفع و سرسخت واقع در البرز مرکزی است. خلنو بلندترین قله استان تهران نیز به حساب می‌آید و از این حیث در فهرست طرح سیمرغ کوههای ایران نیز جای گرفته است.

ارتفاع قله خلنو ۴۳۷۵ متر است. قلل خلنو و آزادکوه هر دو حدود ۴۳۷۵ متر ارتفاع دارند و از این روی در فهرست بلندترین قلل ایران پس از قله دماوند و قله علم‌کوه سومین و چهارمین قلل مرتفع البرز مرکزی به شمار می‌روند.

موقعیت جغرافیایی قله خلنو

قله خلنو در قلب رشته‌کوه‌های البرز مرکزی و در شمال روستای لالون (از توابع فشم) و منتهی‌الیه دره وارنگه‌رود قرار دارد. قله خلنو واقع در شمال شمشک و رودبار قصران، از شمال به دره رودخانه وارنگه‌رود، از شرق به دشت لار (محدوده‌ی لواسانات) و از غرب به وسیله خط‌الرأس هرزه‌کوه به منطقه دره رودخانه کرج متصل می‌گردد و از هر طرف دارای شیب‌های تندی است.

قله خلنو سرچشمه اصلی رودخانه وارنگه‌رود بوده که سرچشمه و منبع اصلی دریاچه سد کرج می‌باشد.

لالان یا لالون از روستاهای دهستان رودبار قصران بخش رودبار قصران شهرستان شمیران استان تهران است. به علت وجود گل‌های لاله، به این روستا لالگون، یا لالون گفته می‌شود. ارتفاع روستای لالون ۲۵۰۰ متر می‌باشد.

لالون دارای چشمه آب گازدار طبیعی است که بومی‌های روستا به آن چشمه تلخاب می‌گویند. تورهای گردشگری زیادی برای بازدید از آبشار به منطقه می‌آیند.

ارتفاعات مهم منطقه

قله خلنو ۴۳۷۵، خلنو کوچک ۴۳۱۸، برج ۴۳۲۵، هرزه کوه 4260، میش چال ۴۲۳۶، سرکچال یک ۴۱۸۵، ورزاب ۴۰۳۶، ورزا ۴۰۱۸، گردنه ورزا ۳۹۵۰، آبشار لالون ۳۳۲۰، چشمه تلخاب ۳۰۶۰، تنگه لالون ۲۶۷۰، انتهای لالون ابتدای پیمایش ۲۵۴۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارند.

شیب منطقه

• متوسط شیب از کف دره تا خود قله ۲۷% معادل ۱۵ درجه
• شیب روستا تا تنگه ۱۸% معادل ۱۱ درجه
• شیب تنگه تا آبشار لالون ۲۳% معادل ۱۳ درجه
• شیب آبشار تا گردنه ورزا ۴۶% معادل ۲۶ درجه
• شیب گردنه ورزا تا قله برج ۳۱% معادل ۱۸ درجه
• شیب برج تا قله خلنو بزرگ ۶% معادل ۳ درجه
• شیب گردنه ورزا تا قله خلنو از مسیر کاسه ۲۱% معادل ۱۳ درجه

مسیرهای صعود به قله خلنو

دسترسی به قله خلنو معمولاً از طریق یکی از سه راه زیر انجام می‌گیرد:

۱- از طریق روستای لالون (ارتفاع ۲۴۰۰ متر) به چشمه تلخاب، آبشار لالون، گردنه وزوا، که با رسیدن به گردنه مسیر دو قسمت می‌شود (رایج‌ترین مسیر صعود به قله خلنو):

الف) حرکت به سمت شمال‌غرب و فرود به سمت کف دشت اسبی‌چال و رد شدن از زیر تیغه‌های ژاندارک که در سمت غرب واقع می‌شود و صعود از یال منتهی به خلنو کوچک (در اینجا هم می‌شود خلنو کوچک را صعود کرد و هم صعود نکرد و سپس به سمت راست تراورس کرد و به سمت گردنه بین دو خلنو رفت).

ب) قله برج و عبور از تیغه ژاندارک و سپس قله خلنو کوچک و بزرگ.

۲- دره وارنگه‌رود – دو آب – دریاچه خلنو – خلنو بزرگ (طولانی‌ترین مسیر صعود به قله خلنو).

۳- روستای آبنیک – جانستون – گردنه وزوا – خلنو بزرگ.

۴- روستای شمشک – خط‌الرأس سرکچال‌ها – گردنه ورزاب – قله برج – خلنو کوچک و بزرگ (مسیر صعود زمستانی به قله خلنو).

دانلود جی پی اس مسیر صعود به قله خلنو

برای رسیدن به قله خلنو ابتدا به روستای لالون رفته، پس از طی زمانی حدود ۴۵ دقیقه به انتهای روستا و ابتدای تنگه‌ای که وارد دره لالون می‌شود می‌رسیم.

برای قرار گرفتن در مسیر اصلی ممکن است نیازمند این باشیم که نسبت به حجم آب رودخانه، چندین بار از رودخانه عبور کرده تا در مسیر اصلی صعود قرار گیریم. دره لالون در فصل بهار و تابستان منظره‌ای چشم‌نواز، سرسبز، همراه با چشمه‌های متعدد و آبی گوارا و قله‌هایی بسیار زیبا را در مقابل دیدگان کوهنوردان به نمایش می‌گذارد.

پس از عبور از رودخانه و قرار گرفتن در مسیر اصلی صعود، پس از کوهپیمایی‌ نسبتاً سبک و تراورس در دامنه تپه‌های کم ارتفاع به سمت شمال، به چشمه تلخ‌آب می‌رسیم که از مشخصه‌های آن رنگ نارنجی کنار چشمه است. ارتفاع چشمه تلخاب ۳۰۹۰ متر می‌باشد.

آب چشمه تلخاب غیرقابل شرب است. پس از عبور از تلخاب و طی زمانی حدود نیم ساعت به تنگه‌ای می‌رسیم که در ابتدای آن، آبشار لالون قرار گرفته است.

آبشار لالون در ارتفاع ۳۳۷۰ متری قرار دارد. بالای آبشار که مسیر دسترسی به آن از سمت راست آبشار است، محل مناسبی برای استراحت‌های کوتاه و همین‌طور شب‌مانی می‌باشد.

پس از عبور از آبشار وارد دره‌ای می‌شویم که بعد از حدود ۲ ساعت ما را به گردنه وزوا می‌رساند (ارتفاع گردنه وزوا ۳۹۷۰ متر). وقتی به گردنه وزوا رسیدیم از دو مسیر می‌توانیم قله را صعود کنیم:

1. یالی که به قله برج، تیغه‌های ژاندارک و پس از آن به قلل خلنو کوچک و خلنو بزرگ منتهی می‌شود
2. تراورس به سمت شمال و عبور از زیر تیغه‌های ژاندارک و صعود قله خلنو

عبور از مسیر نخست به دلیل وجود پرتگاه و مسیر تیغه‌ای، نیازمند این است که فرد صعودکننده مهارتی نسبی در زمینه سنگنوردی و عدم ترس از ارتفاع داشته باشد.

در بازگشت نیز برای صرفه‌جویی در زمان مسیر دوم را می‌توانیم انتخاب کنیم، یعنی فرود از قله خلنو و تراورس از زیر تیغه‌های ژاندارک که به گردنه می‌رسد. پس از آن به سمت آبشار رفته و به سمت روستا ادامه مسیر می‌دهیم.

وجه تسمیه تیغه های ژاندارک

وجه تسمیه تیغه های ژاندارک ظاهراً ناشی از تأثیر زبان فرانسه است که در آن زبان کلمه ژاندارم به معنی سد و سنگی است که بر روی مسیر صعود قرار دارد که به مرور زمان به ژاندارک تغییر کرده است.

دید از قله

از جمله چشم‌اندازهایی که از فراز قله خلنو قابل مشاهده هستند می‌توان به قله آزادکوه، دره وارنگه‌رود، خط‌الرأس سرکچال و قله جانستون اشاره کرد.

پوشش گیاهی

گَون، گُلپر، لاله، شقایق، زِرشک، سیرَک، لوچَک، گَزنه و …

پوشش جانوری

پرندگانی همچون عقاب طلایی، هما، کبک، دری، چکاوک، هدهد و حیواناتی مانند گراز، قوچ، میش، کل و بز، خرس قهوه‌ایی، گرگ و … در این منطقه یافت می‌شوند.

دسترسی به آب

1. دسترسی به آب از ابتدای مسیر رودخانه وجود دارد اما به دلیل وجود دام و چندین گوسفندسرا استفاده از این آب توصیه نمی‌شود.
2. چشمه تلخ‌آب در میان مسیر (قبل از آبشار) که به دلیل طعم و مزه ناخوشایند قابل آشامیدن نیست. آب این چشمه کاملا تلخ است و که ناشی از املاحی است که در درون آب است. این چشمه از زیر سنگی سرخ می‌جوشد که این آب سنگ‌های اطراف را نیز به رنگ سرخ مایل به مسی درآورده است.

3. چشمه‌ای در ارتفاع ۳۵۰۰ متری قبل از رسیدن به گردنه ورزاب وجود دارد.

موقعیت‌های مناسب برای کمپینگ

• چشمه تلخاب
• آبشار لالون
• گردنه وزوا
• گردنه بین دو خلنو که برای یک یا دو چادر کوهنوردی کافیست.

نکات قابل ذکر در صعود به قله خلنو

• با توجه به سختی قله لازم است تا در انتخاب افراد شرکت‌کننده در صعود گزینش صورت پذیرد.
• با توجه به درجه سختی صعود بهتر است تیم صعودکننده از تعداد محدودی تشکیل گردد.

منابع:

• داود محمدی‌فر (اطلس کوه‌ها و غارهای ایران)
• عباس جعفری (گیتاشناسی ایران جلد اول، کوه‌ها و کوه‌نامه ایران)
• علی مقیم (کوهنوردی در ایران)
• فریدون اسماعیل‌زاده (راهنمای صعود به قله‌های بلند ایران)
• مجید یاسینی (ترسیمان – دفتر تحقیقات و مطالعات کوهنوردی و گردشگری)