ظروف کوهنوردی
ظروف کوهنوردی یکی از بزرگترین چالش‌های کوهنوردان و کمپینگ برای سفر است. تجدید قوا پس از یک روز خسته‌کننده در مسیر پیمایش بسیار مهم است. اگر می‌خواهید غذای تازه بخورید، قطعاً به چند مورد از وسایل آشپزی کمپینگ نیاز خواهید داشت.
اما با همه گزینه‌های موجود، چگونه می‌دانید که چه موادی برای پخت و پز در فضای باز بهتر است؟ کدام وسایل آشپزی کمپینگ دارای همه امکاناتی هستند که برای آشپزی در فضای باز به آن نیاز دارید؟ با ما یک ماجراجویی سریع داشته باشید تا همه چیزهایی را که در مورد خرید یک مجموعه جدید از ظروف کوهنوردی نیاز دارید بدانید.
نیاز آشپزی خود را در نظر بگیرید
مانند همه تجهیزات کوهنوردی و کمپینگ ابتدا نگاهی به نحوه استفاده از آن بیندازید. آیا به دنبال وسایل آشپزی کمپینگی هستید که یک گروه چهار نفره یا بیشتر، دو نفره یا فقط شما را در خود جای دهد؟ آیا شما در کمپینگ با وسیله نقلیه خود در نزدیکی یا دورتر از منطقه خلوت آشپزی می‌کنید؟
کمپینگ جایی برای وسایل سنگین و حجیم آشپزخانه خانگی نیست. ست‌های آشپزی کمپینگ به گونه‌ای طراحی شده‌اند که روی یکدیگر قرار بگیرند و معمولاً سبک و قابل حمل هستند.
اگر در حال کمپینگ با ماشین هستید، احتمالاً وزن ظروف کوهنوردی برایتان مهم نیست. به احتمال زیاد شما یک کباب‌پز قابل حمل، یک اجاق گاز کمپینگ پروپان دو شعله یا نوعی از این دو نیاز دارید. برعکس اگر به کوهنوردی می‌روید قطعا وزن ظروف کوهنوردی برایتان مهم خواهد بود.
چیدمان کوله پشتی برای کوهنوردی کاملاً متفاوت از آن چیزی است که برای چیدمان وسایل در یک کمپینگ با ماشین‌سواری انجام می‌پذیرد. چه در حال پیاده‌روی باشید و چه در حال صعود به ارتفاعات بلند، وزن ظروف کوهنوردی مهم‌ترین نکته می‌باشد.
ست کامل آشپزی یا جدا؟
ست کامل ظروف آشپزی مجموعه‌ای از قابلمه‌ها، تابه‌ها و درب‌ها هستند. ست کامل به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در کنار هم قرار بگیرند. برخی از ظروف آشپزی وسایل اضافی مانند فنجان، لیوان یا بشقاب دارند که در داخل قابلمه‌ها قرار می‌گیرند.
ظروف تکی به شما این امکان را می‌دهند که ست خود را دقیقاً همانطور که می‌خواهید بسازید. اگر به دنبال کاهش وزن برای حمل کوله پشتی هستید، ممکن است این روش ایده‌آل نباشد.
مواد تشکیل دهنده انواع ظروف آشپزی کوهنوردی
ظروف کوهنوردی از مواد مختلفی ساخته شده‌اند تا نیازهای همه افراد را برآورده کنند. هر ماده مزایای کلیدی خود را دارد و بهتر است ظروفی را انتخاب کنید که اولویت شما است.
آلومینیوم
مزایا: سبک، مقرون به صرفه و رسانای خوب گرما. برای پختن غذاها بدون سوزاندن خوب است. می‌تواند زمان پخت را سریع کند.
معایب: آلومینیوم خام می‌تواند با غذاهای اسیدی و قلیایی واکنش نشان دهد و طعم آنها را تغییر دهد. به راحتی فرو می‌رود و خم می‌شود.
بهترین موارد استفاده: پختن غذاها بدون سوزاندن.
آلومینیوم سخت آنودایز شده
مزایا: این ماده اکسید شده در برابر خراش و سایش مقاوم است و ماندگاری طولانی دارد. “آنودایز سخت” پوشش ضخیم‌تری نسبت به آنودایز معمولی ایجاد می‌کند. این ماده از آلومینیوم خام یا معمولی دوام بیشتری دارد. آلومینیوم سخت آنودایز شده یکی از بهترین ظروف انتخابی است. آلومینیوم بسیار کارآمد است، به این معنی که گرما را به سرعت منتقل می‌کند. این به صرفه‌جویی در سوخت کمک می‌کند. به راحتی تمیز می‌شود، به خصوص زمانی که با روکش نچسب پوشانده شود.
معایب: اغلب با یک پوشش نچسب ترکیب می‌شود و ممکن است به نگهداری دقیق‌تری نیاز داشته باشد. گرانتر از آلومینیوم معمولی است.
بهترین موارد استفاده: از آنجایی که گرما را به طور یکنواخت در سطح ظروف پخش می‌کند، انتخاب خوبی برای پخت غذاهای واقعی یا غذاهای حساس به دما مانند تخم مرغ یا پنکیک است.
فولاد ضد زنگ
مزایا: محکم‌تر، بسیار مقاوم‌تر از آلومینیوم در برابر خط و خش.
معایب: سنگین‌تر از آلومینیوم، گرما را به طور یکنواخت هدایت نمی‌کند که می‌تواند منجر به لکه‌های داغ و سوختگی غذا شود. ضد خش است، می‌توانید از پد پشم فولادی برای تمیز کردن استفاده کنید.
بهترین موارد استفاده: فضای داخلی ظروف پخت و پز از جنس استنلس استیل گرانتر هستند. به خوبی برای طیف وسیعی از تکنیک‌های پخت و پز مناسب است و طعم غذا را تغییر نمی‌دهد.
ظروف استیل ضد زنگ را می‌توان با کف چند لایه نیز ساخت. ظروف پخت و پز از جنس استنلس استیل لمینت شده معمولاً در خارج و داخل استیل هستند و یک لایه مس بین آنها قرار گرفته است تا رسانایی و پخش بهتر گرما را انجام دهد. ظروف فولادی مانند این حتی بهتر از آلومینیوم هدایت می‌شوند، اما بسیار سنگین‌تر هستند. ظروف استیل لمینت شده فقط برای کمپینگ با ماشین مناسب است.
تیتانیوم
مزایا: بزرگترین مزیت تیتانیوم عملکرد فوق سبک آن است. تیتانیوم ۴۵ درصد سبک‌تر از فولاد و قوی‌تر از آلومینیوم است. بسیار مقاوم در برابر خوردگی، به سرعت گرم می‌شود و بدون نیاز به حداکثر حرارت به طور موثر عمل می‌کند.
معایب: این ظروف گرانتر از گزینه‌های دیگر هستند. مانند قابلمه‌های فولادی ضد زنگ، تمایل به ایجاد نقاط داغ دارند و برای پختن وعده‌های غذایی واقعی ایده‌آل نمی‌باشد. مراقب باشید که آن را بیش از حد گرم نکنید.
بهترین موارد استفاده: ست‌های تیتانیوم مورد علاقه کوهنوردانی که نگران حمل وزن زیاد هستند می‌باشد.
چدن
مزایا: گرمای یکنواخت پخت، سطح نچسب طبیعی و دوام بسیار. یک تابه چدنی با کیفیت به معنای واقعی کلمه یک عمر دوام خواهد داشت و می‌توانید از آن در خانه و همچنین هنگام کمپینگ استفاده کنید.
معایب: بسیار سنگین؛ برای کوله‌گردی و کوهنوردی مناسب نمی‌باشد. نیاز به مراقبت مناسب دارد.
بهترین موارد استفاده: آشپزی در کمپینگ همراه با ماشین و همچنین آشپزی روزمره در خانه.
پوشش‌های نچسب تفلون
مزایا: در هنگام آماده کردن غذا به روغن پخت کمتری نیاز دارد. غذا روی سطح ظرف نمی‌چسبد. به راحتی تمیز می‌شوند.
معایب: دوام کمتر نسبت به سطوح فلزی معمولی. به راحتی خراشیده می‌شود، پس از خراشیدن به سرعت خراب می‌شود. قطعات جدا شده از پوشش ناسالم هستند و نباید بلعیده شوند.
بهترین موارد استفاده: آشپزی در کمپینگ همراه با ماشین و همچنین آشپزی روزمره در خانه.
پوشش‌های نچسب سرامیکی
مزایا: عملکرد و دوام نچسب مشابه تفلون
معایب: گرانتر و در دسترس کمتر از تفلون
بهترین موارد استفاده: هر دو پوشش نچسب تفلون و سرامیک تقریباً با سرعت یکسانی تخریب می‌شوند. با این حال، همانطور که تفلون تجزیه می‌شود، تکه‌های ناسالم وارد غذای شما می‌شوند. ظروف آشپزی سرامیکی برای افرادی که مراقب سلامتی هستند و کسانی که به دنبال عملکرد طولانی مدت هستند جذاب می‌باشد. ظروف نچسب تا مدت‌ها پس از شروع به تخریب روکش، عملکرد خود را حفظ می‌کنند. ظروف سرامیکی در طی این فرآیند سالم می‌مانند، در حالی که تفلون اینطور نیست.
پلاستیک یا سیلیکونی
مزایا: سبک وزن، ارزان، غیر ساینده و بسیار تمیز. انتخابی ایده‌آل برای ظروف کوهنوردی. روی اجاق گاز عملکرد خوبی دارند.
معایب: به اندازه فلز بادوام یا مقاوم در برابر حرارت نیست. برخی از پلاستیک‌ها می‌توانند طعم و بوی غذا را گرفته و حفظ کنند.
بهترین موارد استفاده: این ظروف در حال حاضر یکی از بهترین ظروف کوهنوردی برای کمپینگ می‌باشد. حتماً مراقب غذای خود روی مشعل باشید تا از خم شدن درب و سوراخ‌های احتمالی در دیواره‌های جانبی قابلمه جلوگیری کنید.
نکات ایمنی ظروف کوهنوردی
آلومینیوم: برخی افراد می‌پرسند که آیا استفاده از ظروف آلومینیومی ناسالم است یا خیر. بر اساس گزارش‌های مؤسسه ملی بهداشت، سازمان غذا و دارو و انجمن آلزایمر مستقر در لندن، استفاده از قابلمه‌ها، تابه‌ها یا تابه‌های آلومینیومی هیچ خطری برای سلامتی ندارد.
انجمن آلزایمر می‌گوید: “هیچ مدرک پزشکی یا علمی قطعی مبنی بر ارتباط بین آلومینیوم و بیماری آلزایمر وجود ندارد.” پختن سبزیجات برگدار یا گل کلم در ظروف آلومینیومی توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند بر طعم و ظاهر غذا تأثیر بگذارد.
پوشش‌های نچسب: ظروف آشپزی پوشیده شده با PTFE فلوروپلیمر درجه مواد غذایی، در صورت گرم شدن شدید می‌توانند بخارات سمی منتشر کنند. استنشاق این دودها می‌تواند علائمی شبیه آنفولانزا در انسان ایجاد کند و به عنوان عامل کشتن پرندگان خانگی شناخته شده است. هنگام پخت و پز با ظروف با روکش نچسب احتیاط کنید یا به جای آن از گزینه‌های بدون روکش استفاده کنید.
BPA: بیسفنول A (BPA) یک ترکیب مصنوعی است که باعث نگرانی بالقوه در ظروف پخت و پز قدیمی می‌شود.
نکات انتخاب ظروف کوهنوردی
شما مجموعه‌ای از ظروفی را نیاز دارید که عملکرد بالایی داشته باشد. اکثر تولیدکنندگان یک درب را به عنوان یک قطعه حساب می‌کنند و ممکن است بیش از یک قابلمه یا ماهیتابه در مجموعه جا شود.
بیش از حد خرید نکنید؛ مجموعه‌ای که شامل قطعات بیشتری است، ممکن است هوشمندانه‌ترین انتخاب نباشد و فقط فضای زیادی را اشغال کنند. توجه داشته باشید که حتی یک کتری ممکن است به عنوان تکه‌های یک ست به حساب بیایند.
وزن: مانند سایر تجهیزاتی که در کوله پشتی خود حمل می‌کنید، وزن یک فاکتور مهم در هنگام خرید ظروف کمپینگ است. اگر می‌خواهید به برنامه سبک بروید، ست‌های تیتانیومی را انتخاب کنید، اما اگر می‌خواهید از ظروف آشپزی خود برای موارد دیگر نه فقط جوشاندن آب استفاده کنید، قابلمه‌های آلومینیومی نچسب را بخرید.
تعداد افراد گروه: باید تعداد افرادی را که قرار است برایشان آشپزی کنید در نظر بگیرید. برای مثال، اگر تنهایی به کوه و سفر می‌روید، ظروف کوچک‌تر تهیه کنید، اما اگر بیش از ۳ تا غذا می‌پزید، اقلام بزرگ‌تری بخرید. برخی از ظروف کوهنوردی با طیف گسترده‌ای از تابه‌ها و قابلمه‌ها عرضه می‌شوند. برخی از آنها حتی شامل کاسه، بشقاب و فنجان هستند.
دسته یا گیره قابلمه: بیشتر وسایل آشپزی شامل یک گیره یا دسته است. برای سهولت بسته‌بندی ظروف آشپزی کمپ، حذف دسته سفت و بیرون زده بسیار مهم است. در عین حال، گرفتن لبه قابلمه به ندرت امکان‌پذیر است. گیره‌های قابلمه اقلام مفیدی برای ست آشپزی هستند زیرا می‌توان از آنها برای نگهداری قابلمه‌های مختلف استفاده کرد.
مطمئن شوید که راهی برای برداشتن ایمن قابلمه و تابه خود دارید. اکثر آشپزها یک گیره برای همه قابلمه‌های خود دارند. فقط به یاد داشته باشید که آن را با دیگر ظروف کوهنوردی خود بسته‌بندی کنید. اکثر مجموعه‌ها حداقل شامل یک دستگیره یا یک دسته قابل جابجایی هستند. دسته‌هایی که روی قابلمه قفل می‌شوند بهترین هستند. نسبت به گیره‌های سبک پیشرفته‌تر است.
اندازه قابلمه: بزرگترین قابلمه در مجموعه آشپزی شما باید متناسب با کوله‌پشتی و تعداد افراد در کمپ باشد.
درب‌ها: آب درون قابلمه دارای درب، به طور قابل توجهی سریعتر به جوش می‌آید زیرا مقدار حرارت از دست رفته از بالای قابلمه را کاهش می‌دهد. درب‌ها زمان پخت را کاهش می‌دهند، در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌کنند. برخی از ظروف آشپزی دارای یک درب برای هر قابلمه هستند، در حالی که برخی دیگر فقط یک درب برای استفاده از چندین قابلمه با اندازه‌های مختلف دارند. برخی دیگر حتی می‌توانند به عنوان ماهیتابه یا حتی بشقاب نیز استفاده شوند.
برخی از قابلمه‌ها دارای دسته‌های ثابتی هستند که در صورت عدم استفاده به دور کناره‌ها می‌پیچند. در حالی که این کار نیاز به یک قطعه اضافی (که ممکن است گم شود) را از بین می‌برد، اگر لولای دسته شکسته شود، دیگر راهی برای گرفتن قابلمه خود نخواهید داشت. همیشه دقت کنید که شعله خود را کمتر از قطر قابلمه خود نگه دارید تا از این مشکل جلوگیری کنید.
موارد اضافی: برخی از ست‌ها فقط با ترکیب قابلمه و درب ساده هستند، اما برخی از آنها با تابه، لیوان، ظروف، بشقاب، کاسه و برخی حتی حوله و قوری دارند.
اسپورک: در حالی که کمپینگ‌های خودرویی می‌توانند از ظروف آشپزخانه معمولی استفاده کنند، بسیاری از کوهنوردانی که به دنبال صرفه‌جویی در فضای کوله پشتی و وزن هستند، به سمت اسپورک کشیده شده‌اند. اسپورک یک وسیله کاربردی در کمپینگ و کوهنوردی به حساب می‌آید. این ترکیب دستی قاشق/چنگال تطبیق‌پذیری عالی همراه با کاهش وزن و فضا ارائه می‌دهد. برخی از اسپورک‌ها حتی شامل قاشق، چنگال، چاقو، سوت اضطراری هستند. در صورت نیاز همراه داشتن کفگیر، قاشق و همزن را فراموش نکنید.
ابزارک‌های آشپزخانه کمپ
- فرنچ پرس: قهوه ساز
- فر هلندی: آهسته پز برای گوشت، خورش و غیره
- اتو پخت و پز: برای ساندویچ داغ
- چنگال اکستنشن: برای برشته کردن مارشمالو یا هات‌داگ
- پاپر پاپ کورن: همیشه در آتش کمپ مورد توجه قرار می‌گیرد.
- ظروف ادویه، بطری‌ها و وسایل تمیزکننده را به همراه داشته باشید.
کارایی ظروف پخت و پز نیز به رنگ، قطر قابلمه و ارتفاع آن بستگی دارد. قابلمه‌های تیره‌تر، به‌ویژه با ته تیره‌تر، کم مصرف‌ترین سوخت را دارند. ظروف با قطر بیشتر نسبت به ظروف‌های باریک کارآمدتر هستند زیرا سطح بیشتری در معرض شعله و گازهای داغ خروجی قرار می‌گیرد و گرما را سریعتر به سیستم منتقل می‌کند.
آشپزی با ظروف کوهنوردی سخت‌تر از آشپزی با ظروف خانه است و باید هر کاری که ممکن است انجام دهید تا خرابی را به حداقل برسانید. هنگام پخت و پز در جنگل و کوه و طبیعت کنترل کمی در مقدار و همچنین جهت گرما وجود دارد. بنابراین از خرید هر چیزی با دسته پلاستیکی خودداری کنید. دسته‌های پلاستیکی اغلب قالب‌گیری می‌شود.
تمیز کردن و نگهداری
نگهداری و تمیز کردن برخی از انواع ظروف آشپزی دشوارتر از سایرین است، به خصوص پلاستیک که می‌تواند بوی غذا را جذب کند. یک تابه و قابلمه آلومینیومی با روکش نچسب به راحتی تمیز می‌شود، اما باید مراقب خراشیدن آن باید باشید.
تمیز کردن قابلمه‌ها و تابه‌های با روکش نچسب همیشه راحت خواهد بود. به یاد داشته باشید که ظروف آشپزی خود را کثیف نگذارید زیرا ناخواسته مورچه‌ها و جوندگان را جذب می‌کند. بنابراین حتماً مقداری لوازم نظافت همراه داشته باشید.
آب و صابون‌های زیست تخریب پذیر برای تمیز کردن بیشتر انواع ظروف کمپینگ کافی هستند. در صورت سوختن ظروف یا دوده، می‌توانید ظروف را در آب گرم و صابون یا سرکه گرم خیس کنید. سپس، به آرامی با یک پد مخصوص تمیز کنید.
برای ظروف نچسب، تمیز کردن نقاط سوخته و دوده نیاز به صبر و کمی احتیاط دارد. برای جلوگیری از آسیب رساندن به پوشش، از پدهای ساینده و پشم فولادی استفاده نکنید. با خیس کردن قابلمه‌ها و ماهیتابه‌ها در آب گرم و صابون شروع کنید و بگذارید چند دقیقه بماند.
اگر نواحی سوخته باقی ماندند، ظرف را در محلول آب گرم، سرکه سفید و بی کربنات خیس کنید. بگذارید چند دقیقه خیس بخورد سپس با اسفنج تمیز کنید. نمک همچنین برای خلاص شدن از شر مناطق سوخته عمل می‌کند.
منبع حرارت و راندمان گرمایش
جدا از مواد، ظروف انتخابی کمپینگ شما باید با منبع حرارتی که قصد استفاده از آن را دارید، سازگار باشد. در غیر این صورت، خطر تخریب دسته‌ها و درب ظروف پخت و پز یا حتی بدتر از آن، واژگون شدن ظرف و غذا روی زمین وجود دارد.
برای محافظت بیشتر، همیشه به سراغ ظروف کمپینگ با درب و دسته‌های مقاوم در برابر حرارت بروید.
قابلمه‌ها و تابه‌های تیره‌تر در مقایسه با گزینه‌های روشن‌تر و براق‌تر، با صرفه‌جویی در مصرف سوخت بیشتر گرم می‌شوند.
اطمینان حاصل کنید که ظروف پخت و پز خیلی بزرگ نیستند تا از هدر رفتن سوخت برای گرم کردن فضای خالی جلوگیری کنید. در نهایت، به یاد داشته باشید که وسایل آتش نشانی و سوخت کافی برای دوام سفر کمپینگ خود را همراه داشته باشید.
نتیجه
روزهایی که یک ماهیتابه چدنی برای تمام نیازهای آشپزی شما کافی بود، گذشته است. امروزه چنین ظروف سنگینی فقط سرعت شما را کاهش می‌دهد. درعوض، می‌توانید ست‌های سبک وزن و مستحکم ظروف آشپزی را با در نظر گرفتن کمپینگ طراحی شده‌اند انتخاب کنید.
مجموعه ظروف آشپزی کمپینگ شامل قابلمه، تابه، کتری، فنجان، و ظروف فراوان است. چه قصد دارید غذای خود را روی آتش کمپینگ بپزید یا روی اجاق کمپینگ، داشتن ابزار آشپزی مناسب به راحتی حجم کار شما را به نصف کاهش می‌دهد. همه ست های آشپزی ذکر شده در بالا انتخاب های محکمی هستند که باید هنگام خرید ظروف کمپینگ در نظر بگیرید.
منابع: msrgear.com, rei.com ترجمه: پریسا رهبری