قله سنبران بام استان لرستان
قله سنبران (سنبُران به انگلیسی: Sanboran) نام بلندترین قله رشتهکوه اشترانکوه واقع در استان لرستان و شهرستان ازنا است که پس از دنا و زردکوه سومین رشتهکوه مرتفع زاگرس میباشد. ارتفاع قله اصلی سنبران از سطح دریاهای آزاد ۴۱۵۰ متر است.
این قله بلندترین قله استان لرستان محسوب میشود. قله سنبران در فهرست ۳۱ قله طرح سیمرغ کوههای ایران قرار دارد.
قله سنبران از جنوب مشرف به دریاچه گهر نگین اشترانکوه میباشد. در شرق سنبران روستای دره تخت و در شمال آن روستای طیان قرار دارد. قله سنبران بر روی خط الرأس اشترانکوه واقع شده است و امتداد آن شمال غربی-جنوب شرقی میباشد.
از قلل واقع بر خط الرأس اشترانکوه میتوان از قلههای پازن پیر، گل گل، گلریزان، گل گهر، سنبران، فیالسون، شاه تخت، میرزایی، کل سراب، همایون، سراب، کول جنو و … نام برد. قلههای بلند و پر برف، درههای ژرف و طولانی، رودهای دائمی، پوشش گیاهی و جانوری بسیار متنوع، روستاهای کوهپایهای از جمله ویژگیهای منطقه اشترانکوه است.
وجه تسمیه قله سنبران
وجه تسمیه قله سنبران بنا به گویش اهالی بومی منطقه به زبان لری کهن به معنای سنگ سخت، تیز و بُران است.
صعود به قله سنبران
دسترسی به قله سنبران از طریق بزرگراه اصلی اصفهان به لرستان حدفاصل شهرهای الیگودرز و ازنا در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شرق خرمآباد و روستای دربند و همچنین از طریق شهرهای الیگودرز و ازنا در فاصله ۳۷۰ کیلومتری تهران و یا از طریق راهآهن تهران-اهواز ایستگاه دربند امکانپذیر است.
مسیر صعود به قله سنبران از استان لرستان و در شهرستان ازنا، روستای دربند و ایستگاه قطار دربند، سپس روستای طیان و مسیر پاکوب مشخص است.
این مسیر دارای چشمههای چهارفصل و همچنین دارای یک پناهگاه به نام “گلگل” کنار چشمهای به همین نام به ظرفیت شصت نفر در ارتفاع ۲۷۰۰ متری و جانپناهی به نام چالکبود در ارتفاع ۳۶۵۰ متری واقع در درهای یخچالی به همین نام است، که مشرف به قلههای مرتفع اشترانکوه سنبران و گلگل است. مسیر دوم از سمت شهرستان دورود، روستای درب آستانه و به سمت قله سنبران میباشد.
مسیرهای صعود به قله سنبران
- روستای دربند، روستای طیان (تیون)، جانپناه گل گل، یال گرده ماهی، جانپناه چال کبود، مسیر شمال غربی، قله سنبران (مسیر رایج)
- روستای بیدستانه
- روستای کمندان
- دره تخت
دانلود ترک GPS مسیر صعود به قله سنبران
طول مسیر پیمایش به قله سنبران از مبدأ روستای طیان تقریبا به صورت صعود و فرود ۲۶ کیلومتر است که به مدت زمانی در حدود ۱۸ ساعت نیاز دارد. اردیبهشت، خرداد و تیرماه بهترین فصل صعود به قله سنبران میباشد. در این مسیر باید خود را به روستای طیان برسانید و از آنجا کوهنوردی را آغاز کنید.
اولین کار رسیدن به جانپناه گل گل است. پس باید به سمت شمال حرکت کنید. پس از استراحت در جانپناه گل گل مسیر خود را ادامه دهید تا به جانپناه چال کبود برسید. یک شیب خطرناک در پیش روی شماست که باید از آن عبور کنید. پس از این شیب مسیر را به سمت شمال ادامه دهید تا به جانپناه چالکبود برسید.
بیشتر کوهنوردان تصمیم میگیرند شب را در جانپناه چالکبود سپری کنند و صبح روز بعد به مسیر خود ادامه دهند. پس اگر به قصد برنامه دو روزه به این منطقه میروید، امکانات لازم برای کمپ شبانه را همراه خود داشته باشید.
مسیر شمالی در واقع رایجترین مسیری است که برای صعود به قله سنبران وجود دارد و اکثر باشگاههای کوهنوردی ترجیح میدهند از آن استفاده کنند.
به طور میانگین ۶ تا ۹ ساعت زمان لازم است تا به قله برسید که در مجموع رفت و برگشت حدودا ۱۸ ساعت خواهد شد. البته این محاسبه مربوط به شرایط جوی مساعد است. در صورتی که شرایط جوی مساعد نباشد ممکن است زمان بیشتری برای رسیدن به قله نیاز داشته باشید.
صعود زمستانی به قله سنبران
صعود به قله سنبران معمولاً با شبمانی در پناهگاه گلگل یا جانپناه چال کبود انجام میپذیرد. اما تیمهای حرفهایتر صعود یکروزه نیز انجام میدهند. صعود زمستانی به قلل اشترانکوه با مخاطرات شدید همراه است. صعود به قله سنبران جزو صعودهای شاخص کشوری است و تیمهای هیمالیانوردی آخرین تمرینات داخلی را در قلل اشترانکوه به انجام میرسانند.
سرمای وحشتناک هوا، ریزش و حجم بسیار بالای برف، احتمال بالای وقوع بهمن، متغیر بودن شرایط جوی ارتفاعات و بورانهای بسیار شدید همراه با کاهش دید و نیز آبشارهای یخی بسیار خطرناک که عبور از آنها نیازمند برپایی کارگاه و تجهیزات و آموزش بسیار بالایی است، شرایط دشواری را برای کوهنوردان ایجاد میکند. متأسفانه در سالهای گذشته گروههای زیادی اسیر قهر طبیعت خشن اشترانکوه شدهاند و حوادث تلخ و ناگواری برایشان رقم خورده است.
پوشش گیاهی اشترانکوه
تنوع وجود گیاهان کوهستانی ایران در این منطقه نیز به چشم میآید. در اشترانکوه پسته کوهی به فراوانی یافت میشود و پوشش گیاهی متنوع آن اعم از گون، ریواس و استپها در شیب ملایم بعضی نقاط و گلهای طبیعی و خودرو چشم هر کوهنوردی را به خود جلب مینماید.
پوشش جانوری اشترانکوه
از گونههای جانوری منطقه میتوان به خرس قهوهای، روباه، کفتار، گراز، گرگ خاکستری، بز کوهی، قوچ و از پرندگان میتوان به عقاب، کبک، جغد، اردک و شاهین اشاره نمود که همگی تحت حفاظت محیط زیست میباشند.
نکات صعود به قله سنبران
- اگر قصد صعود به سنبران را دارید، با یک باشگاه حرفهای کوهنوردی همراه شوید و از اجرای برنامه انفرادی حتیالمقدور بپرهیزید.
- قله سنبران و تمام مناطق اطراف آن زیستگاه شمار زیادی از گونههای گیاهی و جانوریست. بنابراین در هنگام پیمایش مسیر در این منطقه هیچگونه آسیبی به این طبیعت وارد ننمایید. حتما کیسه زباله همراه خود داشته باشید و زبالههای خود را به مبدأ صعود بازگردانید.
منابع: دانشنامه وکیپدیا و ویکیلاک گردآوری: حامد اسپرهم