قله دونا

قله دونا در منطقه البرز مرکزی و در انتهای غربی آن واقع شده است. این قله اولین قله اصلی از خط‌الراسی شرقی غربی است که از گردنه کندوان واقع در جاده چالوس آغاز شده و امتداد آن به سمت شرق به قلل سرخاب می‌رسد.

قله دونا با ارتفاع تقریبی ۳۶۰۰ متر بر روی مجموعه‌ای نسبتا مرتفع شامل ۵ الی ۶ قله بالای ۳ هزار متر، حدفاصل گردنه مشهور کندوان تا قله سرخاب با ارتفاع حدودا ۳۹۰۰ متر بر روی یک خط‌الراس شرقی-غربی قرار گرفته است. این خط الرأس از طریق قله سوتک به خط‌الراس کمانکوه شامل قله‌های کمانکوه، سرماهو، یخچال و کهنو می‌رسد و پس از آن به قلل نرگس، پالون‌گردن و خط‌الراس خلنو منتهی می‌شود.

در جنوب قله دونا روستای وارنگه‌رود، در شمال آن روستای دونا و ایلکا و کمی دورتر قله وروشت و خط‌الراس نور قرار دارد. همچنین در شرق آن قله‌های صخره‌ای سرخاب و امتداد غربی آن از طریق یک قله فرعی به نام اویر یا اویدر به گردنه کندوان منتهی می‌شود.

مسیرهای صعود به قله دونا

1. مسیر روستای دونا که در ابتدای جاده یوش – بلده و در بخش شمالی قله واقع شده است. (مسیر عمومی صعود به قله دونا)
2. مسیر گردنه کندوان که از جاده چالوس و از تونل کندوان شروع می‌شود.
3. مسیر ابتدای دره وارنگه رود که عموما جهت صعود به قلل سرخاب مورد پیمایش قرار می‌گیرد.
4. قله سرخاب (پیشنهاد می‌کنم از این مسیر در پاییز و زمستان به دلیل صخره‌ای بودن صعود نکنید).

بهترین فصل صعود به قله

خرداد و تیرماه بهترین زمان صعود به قله دونا است. صعود زمستانی به قله دونا گرچه نیاز به تجارب صعود زمستانی دارد، اما از طریق یال شمالی (مسیر روستای دونا) بدون مشکل انجام می‌شود.

دانلود ترک GPS قله دونا ، اویر و گراچ از روستای دونا و وارنگه رود

مسیر صعود از روستای دونا

برای صعود از این مسیر ابتدا باید به سمت جاده چالوس حرکت کنیم. مسیر جاده را در پیش گرفته و پس از گچسر و تونل کندوان به پل زنگوله می‌رسیم. وارد جاده یوش بلده می‌شویم که از پل زنگوله و کنار مسجد آن شروع شده و تا جاده هراز ادامه دارد. پس از ۲ تا ۳ کیلومتر به فرعی روستای دونا رسیده و با گذر از دونای سفلی به روستای دونای علیا می‌رسیم.

قبل از پل روستا محل خوبی برای پارکینگ خودروها است. از اینجا قله دونا در جنوب روستا دیده می‌شود.

در جنوب روستای دونا دره‌ای وجود دارد که انتهای این دره به خط‌الراس و قله دونا منتهی می‌شود. در سمت راست و چپ این دره دو یال وجود دارد که از هر دو یال می‌توان قله دونا را صعود کرد.

یال شرقی به طور مستقیم به قله دونا منتهی می‌شود و یال غربی به قله فرعی اویر می‌رسد و در ادامه، پیمایش مسیر خط‌الراسی کوتاهی ما را به قله دونا می‌رساند. به عنوان مثال می‌توان قله دونا را از یال شرقی صعود کرده و یال غربی را برای بازگشت انتخاب کرد.

پیمایش خود را آغاز می‌کنیم و از پل عبور کرده و به سمت چپ و مسجد روستا می‌رویم. از کنار مسجد به سمت جنوب حرکت کرده و پس از مدت کوتاهی وارد مسیر پاکوب دره می‌شویم. از دره سرسبز و کنار باغ‌ها و رودخانه کم آب آن مسیر خود را ادامه می‌دهیم.

برای رسیدن به یال شرقی باید از محل مناسبی از پاکوب جدا شده و به طرف یال سمت چپ ارتفاع بگیریم. دامنه پر شیب را طی کرده و پس از یک ساعت پیمایش از ابتدای برنامه، بر روی یال شرقی قرار می‌گیریم. برای اندکی استراحت می‌توان روی یال توقف کرده و از اینجا روستای زیبای دونا و مزارع و باغات آن را به نظاره ایستاد.

مسیر یال را به سمت قله و به طرف جنوب ادامه می‌دهیم. گاهی مسیر را از روی یال طی کرده و گاه ارتفاعات را از محل مناسب تراورس می‌کنیم. قله آزادکوه در سمت شرق و قلل منطقه علم کوه نیز در سمت غرب خودنمایی می‌کنند. همچنین صخره‌های شمالی قلل سرخاب و در کنار آنها سوتک کوچک در سمت چپ و جنوب شرقی ما دیده می‌شوند.

در ادامه مسیر بر روی یال به قله دونا می‌رسیم و بر فراز آن قرار می‌گیریم. دره وارنگه‌رود در سمت جنوب قله، خط‌الراس هرزه کوه و دورتر از آن خط‌الراس کلون‌بستک به سرکچال و همچنین قله خلنو و بخشی از خط‌الراس آن در سمت جنوب شرق مناظر جدیدی است که با رسیدن به قله مشاهده می‌نماییم.

مسیر یال غربی را برای فرود انتخاب می‌کنیم. پس خط‌الراس را به سمت غرب در پیش گرفته و به سمت قله فرعی اویر حرکت می‌کنیم. در حالیکه سمت چپ ما دره وارنگه‌رود قرار دارد این مسیر را طی کرده و پس از مدت زمان کوتاهی به قله فرعی اویر می‌رسیم.

از اینجا از یال شمالی سرازیر شده و ادامه مسیر را طی می‌کنیم. در صورت وجود مِه هر از چند گاهی موقعیت خود را با GPS چک می‌کنیم تا از مسیر منحرف نشده باشیم. از محلی مناسب به سمت دره سرازیر می‌شویم و بخشی از یال را میان‌بر می‌زنیم. به یک دشت کوچک رسیده و می‌توانیم برای صرف ناهار و تجدید قوا توقفی داشته باشیم.پس از صرف ناهار و استراحت مسیر را به سمت دره ادامه می‌دهیم.

اگرچه پاکوب در برخی جاها گم می‌شود ولی بدون مشکل به مسیر خود ادامه می‌دهیم و نزدیک دره دوباره پاکوب پررنگ‌تر می‌شود. با رسیدن به دره مسیری که ابتدای برنامه طی کرده بودیم را باز می‌گردیم. هوا کم‌کم رو به تاریکی می‌رود و روز رو به پایان دارد که همزمان با غروب آفتاب به روستا می‌رسیم.

زمان‌بندی پیشنهادی صعود به قله دونا از تهران

• ساعت ۴:۰۰ صبح حرکت از تهران
• ساعت ۷:۰۰ صبح روستای دونا
• ساعت ۷:۱۰ حرکت به سمت قله
• ساعت ۸:۲۰ توقف و استراحت روی یال شرقی
• ساعت ۱۰:۰۰ توقف برای صبحانه
• ساعت ۱۲:۳۰ بر فراز قله دونا
• ساعت ۱۳:۵۰ فرود
• ساعت ۱۴:۳۰ قله فرعی (اویر یا اویدر)
• ساعت ۱۶:۴۰ توقف برای ناهار و استراحت
• ساعت ۱۸:۳۰ روستا
• ساعت ۱۹:۰۰ حرکت به سمت تهران

نکات صعود به قله دونا

• اگرچه در منطقه پر آبی حضور دارید ولی بر روی یال‌ها و خط‌الراس به آب دسترسی ندارید.
• یکی از مواردی که به همراه داشتن جی پی اس در برنامه‌ها اهمیت خود را نشان می‌دهد، قرار گرفتن در شرایط مواجهه با مه شدید است. پس همراه داشتن و آشنایی با چگونگی استفاده از GPS در برنامه‌های کوهنوردی پیشنهاد می‌گردد.
• وجود صخره‌های سنگی در برخی از نقاط مسیر صعود.
• وجود عقرب در مواردی که باید احتیاط شود.
• شیب در اکثر نقاط مسیر ملایم است.
• در مسیر صعود به قله دونا جانپناه یا پناهگاهی وجود ندارد لذا در صورت اجرای برنامه به صورت دو روزه حتما چادر کوهنوردی به همراه داشته باشید.

پوشش گیاهی منطقه

گیاهان کوهستانی همچون والک، آویشن، چای کوهی، گل پر، اسپرس خاردار، گون، علف بره، جارو علفی، پونه سای البرزی، قارچ خوراکی، گیاهان خودرو و دارویی و گل‌های فراوان از جمله آلاله زرد، والک، پونه کوهی و تره کوهی (سیرک)

پوشش جانوری منطقه

کبک، عقاب، خرس و گراز و در کل پوشش جانوری منطقه البرز مرکزی.

منبع: “کوهنوردی در ایران” علی مقیم؛ “بر فراز ابرها” صالح خندق‌آبادی گردآوری: حامد اسپرهم