دستکش کوهنوردی

دستکش کوهنوردی یکی از اصلی‌ترین لوازم و تجهیزات کوهنوردی است که در هنگام انجام هرگونه فعالیت در فضای باز در زمستان و یا شرایط آب و هوای بد، یک نیاز اساسی به شمار می‌رود.

دست‌های ما به دلیل کاهش جریان خون و قرار گرفتن در دورترین فاصله از قلب، به سرما بسیار حساس هستند. استفاده از دستکش برای محافظت از دستان ما ضروری است و بدون آن ماجراجویی در فضای باز و سرد برای اکثر ما یک رویا خواهد بود. هدف اصلی استفاده از دستکش محافظت دستها در برابر سرما است.

با این حال این محافظت نباید مانع از کارایی دستان ما شود، که دستها یکی از مهمترین ابزارهای کوهنوردی بسمار می‌رود. چنگ زدن به سنگ، نگهداشتن کلنگ کوهنوردی یا تبر یخ، کارابین یا باز کردن زیپ و نگهداشتن باتوم کوهنوردی تنها چند مورد از کارایی دستان ماست. به همین دلیل، انواع مختلف دستکش برای فعالیت‌های مختلف مورد نیاز است.

به عنوان یک قانون کلی، یک کوهنورد به چابکی دست بیشتری نیاز دارد، در حالی که یک اسکی باز نیاز به حرکت دست کمتری دارد و در عوض دست‌هایش به عایق‌بندی بیشتری نیاز دارد. پس از دانستن نحوه استفاده از دستکش، ویژگی‌هایی مانند عایق‌بندی، ضدآب بودن، مهارت و سازگاری سطح تماس را باید در نظر گرفت.

اصلی‌ترین مزیت دستکش این است که به دلیل کنار هم بودن انگشتان، گرمای بیشتری در دستان ایجاد می‌کند. با این حال، این باعث می‌شود انگشتان شما چابکی کمتری داشته باشند و بنابراین قادر به انجام کارهای کمتری هستند. در آب و هوای بسیار سرد یا بطور کلی اگر شما حساسیت خاصی به سرما دارید، استفاده از دستکش یک راه حل عالی برای فعالیت‌هایی است که نیازی به استفاده زیاد از دست شما نیست (به عنوان مثال اسکی).

به یاد داشته باشید که اگر برای انجام یک کار باید دستکش خود را مرتباً از دست خود خارج نمایید، احتمالاً دستانتان سردتر از زمانی خواهد شد که دستکش پوشیده‌اید. به همین علت معمولا از دستکش با عایق پایین در اکسپیدیشن‌ها استفاده می‌شود. زیرا کاملا حجیم هستند و احتباس گرمای بیشتری را ایجاد می‌کنند.

انواع دستکش مناسب برای هر فعالیت

دستکش طبیعتگردی تابستانی

یک جفت دستکش نازک معمولاً همان چیزی است که شما در یگ برنامه طبیعتگردی به آن نیاز دارید مگر اینکه در ارتفاعات بسیار بالا باشید. این نوع دستکش معمولی دارای سر انگشتان لمسی و گاها سطح لمسی در کف دست نیز می‌باشد. که این نکته باعث می‌شود تا شما برای لمس صفحه گوشی همراهتان با مشکل روبرو نباشید.

دستکش‌های دارای قسمت‌های لمسی کاملاً مناسب برنامه‌های طبیعتگردی هستند، اگرچه در شرایط جوی متغیر و در ارتفاعات بالاتر، شما نیاز بیشتری به یک جفت دستکش کوهستانی پیدا خواهید کرد.

دستکش کوهنوردی یا اسکی

چه در حال فعالیت کوهنوردی باشید یا اسکی و یا فعالیت‌های زمستانی دیگر، دستکش شما به ویژگی‌های مختلفی نیاز دارد. مهارت و چابکی دستان برای کوهنورد واقعاً مهم است ولی برای یک اسکی باز تنفس نقش کلیدی دارد.

در هنگام انتخاب یک دستکش خوب به نوع بسته شدن دستکش به دور مچ دست نیز دقت نمایید. آیا می‌خواهید دستکش در زیر یا روی آستین کاپشن شما قرار گیرد و یا دستکش معمولی، بلند یا کوتاه می‌خواهید؟ این اغلب به اولویت شخصی برمی‌گردد.

نکات کوچک نیز می‌توانند مهم باشند، به عنوان مثال کوهنوردان ممکن است به دنبال حلقه‌های حمل برای اتصال دستکش به کارابین‌ها باشند.

برای انتخاب دستکش مناسب برای یک فعالیت خاص، باید بین محافظت در برابر سرما و چابکی همخوانی وجود داشته باشد. هرچه دستکش گرمتر باشد، به عایق بیشتری نیاز دارد و این به معنای از بین رفتن چابکی است. با انتخاب عایق با کیفیت بالا که گرمای بیشتری را با حداقل حجم و وزن ایجاد می‌کند، این مسئله تا حدی حل می‌شود.

حتی در این صورت، برای یافتن تعادل مناسب باید در بعضی از مواقع با انتظارات خود سازش کنید. در واقع شما با توجه به دمای حسی باید تصمیم بگیرید که واقعاً به چه نوع دستکشی احتیاج دارید و برای چه فعالیتی قصد استفاده از دستکش را دارید.

از آنجا که چابکی دستان، بیشتر مورد نیاز است، طراحی دستکش بیشتر شبیه به “دستکش کار” به نظر می‌رسد. بنابراین یک دستکش کوهنوردی نرم و منعطف کاملاً متفاوت از دستکش مخصوص یخنوردی است که به حداقل حجم و آزادی حرکت بیشتری نیاز دارد.

یک دستکش کوهنوردی باید چابک‌تر از یک دستکش اسکی باشد. طراحی متفاوت می‌تواند شامل عایق کاری در کف دست یا عدم عایق آن باشد، ضمن اینکه پوشش تقویت کننده‌ای که در این قسمت ایجاد می‌کند این دستکش‌ها می‌توانند از دستان شما محافظت ‌کنند، اما مهارت و چابکی نیز مهم است. فعال نگهداشتن دست به دفع سرما کمک می‌کند.

دست یک اسکی باز در یک وضعیت نسبتاً ثابت باقی می‌ماند بنابراین چابکی چندانی لازم ندارد. این بدان معناست که می‌توان عایق را افزایش داد تا این کمبود حرکت دست جبران شود.

تا زمانی که یک اسکی باز یا کوهنورد فنی نباشید، یک دستکش کوهستانی یا اسکی همه کاره برای بیشتر شرایط کافی است. با این حال، همانطور که اشاره کردیم، در صورت نیاز به خارج کردن مرتب دستکش از دستها برای انجام برخی کارها، یک دستکش ضخیم باعث از بین رفتن گرما می‌شود پس بهتر است از دستکش دو پوش استفاده کنید.

انتخاب دستکش کوهنوردی مناسب

اندازه دستکش

دستکش‌های خیلی بزرگ، چابکی حرکت را کاهش می‌دهند. اما این بدین معنی نیست که دستکش‌های تنگ را برای افزایش چابکی انتخاب کنیم. اگر انگشتان بیش از حد تنگ باشند، به جای محافظت، گردش خون را کاهش می‌دهند و این حتی می‌تواند در شرایط دشوار منجر به یخ‌زدگی یا هیپوترمی شود.

افزایش حجم باعث محکم شدن دستکش در اطراف انگشتان شما شده که به نوبه خود باعث کاهش مهارت در فعالیت مورد نظر می‌شود. تنها راه جلوگیری از این کار انتخاب دستکش با اندازه و عایق مناسب برای دستان شما می‌باشد.

دستکش ساق بلند یا کوتاه

دستکش ساق بلند برای پوشاندن روی آستین طراحی شده است که محافظت بیشتری در برابر عناصر همچون باد و سرما ایجاد می‌کند و در صعودهای زمستانی یا کوهنوردی در پاییز از خیس شدن توسط برف و باران جلوگیری می‌کند.

حجم بالای آنها نسبت به دستکش‌های معمولی در شرایط صعودهای فنی و دست به سنگ‌ها می‌تواند محدودیت در عملکرد ایجاد کند و باعث ناراحتی شود. علاوه بر محافظت بیشتر، دستکش‌های بلند راحت‌تر پوشیده و بسته می‌شوند که در مناطق بسیار گرم آب و هوایی از آن استقبال می‌شود.

دستکش‌های کوتاه طوری طراحی شده‌اند که زیر آستین قرار می‌گیرند. آنها حجم کمتری را اشغال کرده و امکان حرکت دست را فراهم می‌کنند. با این وجود محافظت کمتری دارند و برف و باران راحت‌تر وارد دستکش یا آستین می‌شوند. هنگام انتخاب دستکش کوتاه یا بلند هیچ درست و غلطی وجود ندارد. برای انتخاب مدل مورد نظر خود باید ترکیب حفاظت و چابکی را در نظر بگیرید.

محافظت در برابر سرما یا گرما

مانند سایر لباس‌های بیرونی، برفی و اسکی، یافتن یک جفت دستکش که در هر شرایطی به یک اندازه کارایی داشته باشد، غیرممکن است. به عنوان مثال برای یک دونده در یک روز زمستانی خشک و سرد احتمالاً یک جفت دستکش پشمی به دلیل گرما، تنفس و آزادیِ حرکت، کاراییِ بیشتری دارد تا یک جفت دستکش اسکی که باعث گرم شدن بیش از حد و ناراحتی می‌شود.

استفاده از دستکش ضد آب برای محیط‌های برفی و مرطوب امری ضروری است و این نوع محافظت معمولاً با عایق ضدآب و قابل تنفس برای جلوگیری از باران و از بین بردن تعریق پوست شما حاصل می‌شود.

گرم بودن همیشه مهم نیست، اینکه به کجا می‌روید و چقدر به گرم بودن دستکش‌ها نیاز دارید موضوع مهمی است که باید به آن توجه کنید. دستکش‌های ضخیم تقریباً همیشه گرم‌تر از دستکش‌های معمولی و نازک هستند. دستکش‌های سبک معمولاً هنگام شرایط سخت حتی در زمان سرد بودن کافی هستند، اما اگر حرکت آهسته یا گردش خون ضعیف داشته باشید یا دستانتان کاملاً یخ زده باشد، ممکن است دستکش گرمتر را ترجیح دهید.

به یاد داشته باشید که شما سعی دارید دستان خود را راحت نگه دارید، نه فقط گرم، زیرا گرم شدن بیش از حد دست و تعریق دست می‌تواند منجر به خیس شدن و رطوبت دستکش شود که در نتیجه عایق خوبی در برابر سرما نیستند. به همین دلیل همراه داشتن یک جفت دستکش نازک و یک جفت ضخیم، ترکیب خوبی است.

عایق بندی

همه دستکش‌ها بسته به نوع ساختارشان، گرمای مشخصی را تأمین می‌کنند. دستکش‌های ساخته شده از پشم گوسفند یا دستکش‌های ظریف، گرما را از مواد واقعی ساخته شده از آنها تأمین می‌کنند، اما بیشتر دستکش‌ها، در حالی که مواد داخل و خارج آنها دست را از آسیب سرما محافظت می‌کنند، گرمای بدن را نیز در عایق‌شان جذب می‌کنند، بنابراین عایق جذب گرما یک بخش اساسی از دستکش است.

دستکش‌هایی که از عایق گورتکس ®GORE-TEX یا ®Drilite تولید شده‌اند ضد آب هستند. در شرایط مرطوب و سرد این امر ضروری است، اما اگر دستکش در داخل خیس شود می‌تواند تنفس کمتری داشته و دیرتر خشک شود. گاهی اوقات به دلیل ورود آب یا برف از طریق آستین مجبور می‌شوید دستکش را با دستان خیس بپوشید.

دستکش‌های بدون عایق ضد آب در شرایط مرطوب، خیس و مرطوب می‌شوند اما تمایل دارند که سریع خشک شوند، بعضی از افراد سادگی آنها را نسبت به دستکش‌های دیگر ترجیح می‌دهند. دستکش‌های بدون عایق در هوای سرد و خشک مزایایی نسبت به دستکش ضد آب دارند.

هرچه گرما، وزن و نسبت حجم عایق بهتر باشد، دستکش با کیفیت‌تر است. یک دستکش با کیفیت حداکثر گرما و چابکی را با حداقل حجم ارائه می‌دهد.

دستکش دوپوش

دستکش دوپوش از یک دستکش خارجی با آستر پشم گوسفند تشکیل شده است. با این حال حتی اگر دستکش‌های شما ساختار دو لایه نداشته باشند، استفاده از آستر نازک در زیر دستکش در شرایط آب و هوایی بسیار ایده خوبی است.

بدیهی است که دستکش‌های آستردار به شما کمک می‌کنند که گرما را حفظ کرده و در صورت نیاز به برداشتن دستکش خارجی برای گرفتن عکس یا موارد مشابه، از آن محافظت ‌کنند. از آنجا که آسترها ( لایه اول ) بسیار سبک و کم حجم هستند، فضای خارجی شما را اشغال نمی‌کنند و جاگیر نیستند. آسترهای ابریشم از این لحاظ عملکرد خوبی دارند.

پارچه آستر با توجه به کاربرد مورد نظر انتخاب می‌شود. توده الیاف سریع خشک می‌شود و حتی در حالت مرطوب نیز به راحتی قابل تهیه است، میکرو پشم چسبندگی بهتری را ارائه می‌دهد، پشم گوسفند گرمای کمتری را ایجاد می‌کند، تریکو براق باعث بهبود مهارت می‌شود. در گرمترین دستکش‌ها از عایق‌های مصنوعی مانند عایق پلار Polarloft یا PrimaLoft استفاده می‌شود.

دستکش پر

پر با اینکه از خاصیت عایقی بالایی برخوردار است، ولی خاصیت تنفسی ندارد؛ بنابراین استفاده از آن در حین فعالیت، باعث تعریق بیش از حد می‌شود. به همین دلیل از دستکش پر فقط برای حفظ گرمای دستان در مواقع استراحت در کمپ و یا در دماهای بسیار پایین استفاده می‌شود.

پر غاز و قو که پرندگان سردزی هستند، به دلیل داشتن چربی بالا، جذب کم رطوبت و نداشتن ساقه استخوانی، بهترین انتخاب برای استفاده در دستکش و پوشاک کوهنوردی است.

ویژگیهای دستکش کوهنوردی

بسته به استفاده شما در کوهنوردی یا اسکی، دستکش‌های شما ممکن است به ویژگی‌های مختلفی نیاز داشته باشند.

چرم

چرم می‌تواند به استحکام، چسبندگی، نرمی، مقاومت در برابر آب و هوا و مهارت یک دستکش کمک کند. انواع چرم به کار رفته در دستکشهای کوهنوردی که هریک با در نظر گرفتن کاربرد نهایی خاص انتخاب می‌شوند شامل موارد زیر می‌باشد:

• پوست بز ®Pittards® Armortan برای مهارت و چابکی بالا و دوام عالی (مقاوم در برابر آب برای عملکرد عالی)
• ®Pittards® Oiltac برای بالاترین چسبندگی
• چرم گاو در صورت نیاز به حداکثر دوام

تقویت‌کننده‌ها

یکی از تفاوت‌های اصلی در طراحی دستکش‌های مختلف در تقویت‌کننده‌ها است. دستکش کوهنوردی بیشترین تقویت‌کننده را دارد. آنها معمولاً از پارچه‌های بادوام مانند چرم ضد آب روی کف دست ساخته می‌شوند که معمولاً عایق‌بندی در این قسمت کاهش می‌یابد. نواحی تقویت‌شده‌ی دیگر، نوک انگشتان و پشت دست است.

برخی از دستکش‌ها دارای انگشت‌های تقویت‌شده روی انگشتان و بندها هستند، به خصوص اگر برای یخ یا کوهنوردی ساخته شده باشند. این ویژگی همچنین برای ساخت دستکش اسکی استفاده می‌شود و به عنوان مثال هنگام اسکی در میان جنگل‌ها از دستان شما محافظت می‌کند.

امروزه به دو دلیل بیشتر دستکش‌ها با انگشتان کمی خم شده طراحی می‌شوند تا از نظر اقتصادی مناسب‌تر باشند.

• انگشتان خم شده باعث می‌شوند انگشتان شما به آسانی بتوانند به یک تیر یا سنگ گره شوند.
• اگر هنگام پوشیدن دستکش صاف سعی کنید انگشتان خود را ببندید، پارچه در ناحیه کف دست چروک می‌شود و باعث ناراحتی می‌شود.

دستمال مرطوب بینی

مواد مختلف زیادی برای دستمال مرطوب بینی روی دستکش استفاده می‌‌شود که بیشتر آنها عمر زیادی ندارند. چرم جیر که به عنوان دستمال مرطوب بینی در بعضی از دستکش‌های کوهنوردی به کاربرده می‌شود بسیار نرم، راحت و با دوام است.

حلقه اتصال به کارابین

حلقه‌های قرمز رنگی که روی برخی از دستکش‌ها قرار دارد برای آویزان کردن وارونه دستکش از کارابین می‌باشد تا در شرایط جوی نامناسب از پر شدن برف یا باران داخل دستکش جلوگیری شود. برخی از کوهنوردان ترجیح می‌دهند دستکش را در کت یا جیب خود قرار دهند، اما کارابین گزینه‌ی بهتری است.

چند ویژگی برای در نظر گرفتن دستکش مناسب

• بیشتر دستکش‌های کوهستانی و اسکی برای تمیز کردن عینک شما با یک تکه جیر نرم روی انگشت شست ساخته می‌شوند.
• اکثر دستکش‌ها دارای یک بند اتصال مچ دست هستند که هنگام جدا شدن از افتادن آنها جلوگیری می‌کند.
• امروزه تعداد بیشتری دستکش با انگشتان صفحه لمسی ساخته می‌شوند، بنابراین هنگام استفاده از تلفن همراه نیازی به برداشتن آنها نیست.

نکات مهم در انتخاب دستکش مناسب

۱- هرچه قدر هم که جنس دستکش خوب باشد، در صورتی که در هوای سرد، با انگشتان خود کار نکنید و آنها را حرکت ندهید، باز هم دستان شما سرد خواهند شد.

۲- در صورتی که از دستکش دو لایه (دو پوش) استفاده می‌کنید، لایه اول را در زیر آستین قرار داده و بند آن را محکم کنید. بدین ترتیب دستکش به آستین، خوب محکم شده و از ورود برف و هوای سرد به داخل دستکش جلوگیری می‌شود.

۳- در برنامه‌های زمستانی علاوه بر دستکش و روکش آن، یک جفت دستکش اضافی هم به همراه داشته باشید.

۴- سعی کنید در هوای گرم و آفتابی، برای محافظت پوست دست در برابر نور خورشید، از دستکش استرج با بافت متراکم استفاده کنید.

راهنمای مراقبت از دستکش

آیا می‌توان دستکش را با ماشین شست؟

دستکش‌های تولید شده از پشم گوسفند را می‌توان با توجه به برچسب مراقبت شستشو داد، اما دستکش‌های دارای روکش‌های چرمی باید با دست در آب صابون ولرم شسته شوند و فقط در صورت لزوم برای این کار از پوسته‌های صابون یا یک محصول تمیزکننده ویژه در فضای باز استفاده کنید و کاملاً شستشو دهید.

اگر آنها خیلی کثیف باشند، می‌توانند با ماشین لباسشویی شسته شوند، اما این کار توصیه نمی‌شود زیرا باعث کاهش طول عمر محصول می‌شود.

چگونه باید دستکش را خشک کنیم؟

دستکش‌های پشم گوسفند و جانوران دیگر باید مطابق با برچسب مراقبت خشک شوند و در مقابل گرمای مستقیم متوسط ​​مقاومت کنند. دستکش‌های دارای اجزای چرمی باید به طور طبیعی و دور از گرمای مستقیم خشک شوند، این بدان معناست که روی رادیاتورها یا شوفاژ، در مقابل آتش قرار نگیرند و در یک اتاق خشک کن یا خشک کن داغ قرار نگیرند.

قرار گرفتن منظم در معرض حرارت مستقیم باعث ایجاد ترک در چرم می‌شود. با این حال، گاهی اوقات دستکش‌هایی که باید روز بعد استفاده کنید خیس شده‌اند و گرمای نسبتاً زیاد تنها راه خشک شدن سریع آنهاست.

در این صورت، دستکش‌ها را کاملاً بیرون بزنید تا رطوبت اضافی آن خارج شود، آنها را به حالت دستی درآورید تا خشک شوند و سعی کنید به محض خشک شدن انها را از منبع گرما خارج کنید. دستکش‌های چرمی را در معرض منابع گرمایی گرمتر از دست خود قرار ندهید.

https://www.aparat.com/v/xOnPa

چرم روی دستکش ترک خورده است، چه کاری می‌توان انجام داد؟

اگر چرم روی دستکش شما ترک خورده یا خشن و سخت شده باشد، احتمال اینکه چندین بار مرطوب و خشک شده باشد یا استفاده‌ی نادرست از آنها کرده باشین وجود دارد.

برای طولانی شدن عمر چرم، موم را همانند یک جفت چکمه چرمی به دستکش بمالید. واکس‌های دستکش تخصصی بهترین گزینه هستند، البته واکس چرمی که مقاومت خوبی در برابر آب نیز داشته باشد مناسب می‌باشد.

منبع: www.barrabes.com ترجمه: پریسا رهبری
کتاب “کوهنوردی در ایران” نوشته: علی مقیم