راهنمای جامع درجه سختی صعود در کوهنوردی و سنگنوردی

تعیین درجه سختی صعود در کوهنوردی کمکی برای درک بهتر کوهنورد از میزان دشواری و خطرات مسیر پیمایش می‌باشد. این درجه‌بندی‌ها دارای شاخص‌هایی می‌باشند که در کوهنوردی، سنگنوردی و سایر رشته‌های این حوزه تعیین گردیده‌اند.

آشنایی با درجه سختی در کوهنوردی و صعود در مسیرهای مختلف، می‌تواند سبب آگاهی بیشتر و پیش‌بینی دقیق‌تر سختی‌های موجود در حین پیمایش گردد.

درجه سختی صعود تعریفی از میزان فعالیت و تلاش صعودکننده بر اساس میزان سختی و دشواری و مدت‌زمان لازم برای صعود و همچنین خطرات موجود در مسیر می‌باشد. سیستم درجه‌بندی با نظر مربیان و اساتید رشته انجام می‌گیرد و خواستگاه دیگری ندارد.

هرکدام از شاخه‌های صعودهای ورزشی سیستم درجه‌بندی بخصوص خود را دارند که در آن رشته خاص قابل ارائه است. در این میان برخی کشورها سیستم‌های درجه‌بندی بخصوص خود را تعریف و معرفی کرده‌اند که اغلب آنها در همان کشور کاربرد دارد.

عوامل چندی در مشخص کردن میزان سختی دخیل هستند. میزان دشواری فنی، تکنیک‌ها، قدرت و تحمل مورد نیاز، سطح تعهد برای انجام یک برنامه و سختی شرایط حمایت صعودکننده از این عوامل می‌باشند.

درجه سختی صعود طبیعی

برای صعود طبیعی یا سنگنوردی طبیعی چندین روش مختلف درجه‌بندی ارایه شده است. یکی از معروفترین آنها سیستم YDS یا سیستم دهتایی یوسه‌میتی می‌باشد.

سیستم یوسیمیتی یا ده‌دهی (YDS)

این سیستم توسط باشگاه سیرا برای درجه‌بندی در منطقه سیرا نوادا شکل گرفت. این سیستم در بین کوهنوردان و سایر رشته‌ها بیشترین استفاده را دارد.

این نام بر اساس مسیرهایی که در ابتدا در دره یوسیمیتی گشایش و درجه‌بندی شده، نامگذاری شده است، که در اقصی نقاط جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم درجه‌بندی در ایران نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درجه سختی صعود فنی (کلاس صعود)

این سیستم درجه سختی شامل پنج کلاس در صعود می‌باشد.

کلاس ۱: راه‌پیمایی ساده

کلاس ۲: دامنه‌پیمایی، صعود راحت و ساده از معابر سنگی

کلاس ۳: کوهپیمایی، صعود با استفاده از طناب حمایت برای مبتدی‌ها

کلاس ۴: کوهنوردی جدی که نیاز به مهارت در این ورزش دارد. مسیر گاها سنگلاخی است و نیاز به دست به سنگ شدن دارد و استفاده از کارگاه و حمایت برای صعود اجتناب‌ناپذیر است. مسیر نسبتا شیب زیادی دارد و نیاز به حمایت میانی می‌باشد.

کلاس ۵: صعود بر روی دیواره‌های عمود صورت می‌گیرد که حتما برای صعود نیاز به حمایت‌چی می‌باشد. در این مسیرهای نیاز به حمایت میانی است، چرا که خطر سقوط بسیار بالا می‌باشد. سنگنوردی طبیعت یا همان دیواره‌نوردی، در کلاس ۵ این طبقه‌‌بندی قرار می‌گیرند.

* کلاس ۶: پیش‌تر از این، کلاس ۶ برای صعودهای مصنوعی استفاده می‌شد، که امروزه سیستم صعود مصنوعی جایگزین آن شده است.

با توسعه تکینک کوهنوردی درجات نیز افزایش پیدا نموده‌اند. به طوری که امروزه از درجات ۵.۱۱ یا ۵.۱۲ با ترکیبی حروف انگلیسی A , B , C , D هم استفاده می‌شود. سیستم یوسه‌میتی برای درجه‌بندی عموما فقط سختی فنی مسیر را در نظر می‌گیرد.

روش‌های جدیدتر در تعیین درجه سختی کوهنوردی میزان طولانی بودن یا سختی تک حرکت‌های مسیر را هم در نظر می‌گیرند.

طول مسیر (درجه صعود)

درجه بندی یوسیمیتی یک درجه رومی را هم شامل می‌شود که بیشتر برای کوهنوردی یا دیواره‌های بلند مناسب است. این سیستم درجه‌بندی از I تا VII را شامل می‌شود که نشان‌دهنده صعود از یک ساعت تا صعودی چند روزه هستند.

درجه I : یک یا ۲ ساعت صعود، صعود در اندازه یک طول طناب و در نزدیکی جاده، ممکن است در معرض بهمن باشد. مثال: مدرسه یخنوردی هملون.

درجه II : صعود نصف روز، یک صعود یک یا نهایتاً دو طول طناب، کم خطر و دسترسی به مسیر نسبتاً ساده می‌باشد. مثال: آبشار یخی خور که با وجود خطر بهمن دسترسی به این آبشار می‌تواند در درجه III نیز قرار گیرد.

درجه III : صعود با چند طول که رسیدن به آن چندین ساعت پیاده‌روی را می‌طلبد و یا به صعود با اسکی و یا مهارت‌های صعود زمستانی نیازمند است. احتمال بهمن در مسیر وجود دارد. مثال: آبشار یخی نوا در این درجه‌بندی قرار دارد.

درجه IV : صعود یکروزه با چندین طول در ارتفاع بالا که دسترسی به آن نیازمند کوهنوردی زمستانه و کار تکنیکال زمستانه است. در طول مسیر امکان ریزش بهمن و یا ریزش سنگ وجود دارد. فرود از این مسیرها عموماً ساده نیست و به استفاده از بولت یا کارگاه‌های یخی نیاز دارد. همچنین این نوع مسیرها ممکن است نیاز به بیواک داشته باشند.

درجه V : یک صعود دو روزه به علاوه تعداد طول‌های بالا در کوهستانی با ارتفاع بالا که چالش‌های زیادی را تا دستیابی به مسیر نیازمند است. خطرات بهمن و هوای بد شما را تهدید می‌کند. فرود از مسیر بسیار دشوار است.

درجه VI : یک چالش چند روزه در یک مسیر آلپاین در یک کوهستان بلند که فقط تعداد کمی از کوهنوردان توانایی دستیابی به آن را در مدت یک روز دارند. لجستیک برنامه سنگین و حمل تجهیزات بسیار دشوار است. دوری مسیر، خطر بهمن، هوای بد و سقوط تکه‌های یخ از خطرات عادی مسیر می‌باشد.

درجه VII : صعود و پیمایش بیش از یک هفته

این درجه برای صعود دیواره‌های بلند و برای سنگنوردی اسپورت مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

درجه‌بندی حمایت

این مورد بر اساس سطح امنیت لوازم مورد استفاده و مهارت حمایت‌چی تعریف می‌شود.

درجه G : حمایت خوب و بی‌نقص است.

درجه PG : نسبتاً خوب، شرایط محیطی چندان مساعد نیست.

درجه PG13 : احتمال سقوط کم و در صورت بروز صدمه ناچیز است.

درجه R : حمایت بد به دلیل میانی‌های نامطمئن و حمایت‌چی نابلد، در صورت بروز حادثه آسیب‌دیدگی شدید خواهد بود.

درجه X : فاقد حمایت، بسیار خطرناک، باید بسیار مراقب بود.

درجه سختی صعود در کوهنوردی

روش‌های تعیین درجه سختی صعود برای مسیرهای کوهنوردی و صعودهای آلپی نیز به وجود آمده است. گاها یک مسیر آلپی با ترکیب درجات سنگنوردی، صعودهای ترکیبی، صعود مصنوعی، طول مسیر و شیب نشان داده می‌شود.

به طور مثال اینطور گفته می شود:

۵.۸ درجه سختی سنگنوردی، A2 درجه صعود مصنوعی، WI4 درجه سختی یخنوردی، M4 درجه سختی صعود ترکیبی، ۷۰ درجه میزان شیب مسیر، 2000M میزان ارتفاع مسیر و …

درجه سختی صعود فرانسوی

برخلاف مدلی که در بالا ذکر شد، سیستم درجه سختی صعود فرانسوی برای درجه‌بندی مسیرهای کوهنوردی، عوامل سختی، طول، میزان فشار و میزان تعهد لازم برای صعود مسیر را در یک فاکتور قرار می‌دهد. این فاکتور درجه سختی سنگ و یخ و ارتفاع و شیب و … را یکجا می‌بیند.

درجه F : به معنای آسان و مستقیم، امکان عبور از یخچال، درجه یخ و برف زیاد نیست.

درجه PD : کمی سخت، مسیرهای طولانی‌تر، با شیب‌های برفی و یخی ۴۵ درجه، یخچال‌های پیچیده‌تر، دست به سنگ‌های قدری سخت، نیاز به حمایت در برخی از جاها، ممکن است برای فرود به طناب نیاز داشته باشید.

درجه AD : دشوار، شیب یخ و برف ۴۵ تا ۶۵ درجه، سنگنوردی در برخی از قسمت‌ها، اما نه طولانی، کوهنوردی طولانی، اما با فشار نسبتا کم، وجود خطر در مسیر.

درجه D : سخت و دشوار، نیاز به سنگنوردی با درجه IV و V در برخی از قسمت‌ها، شیب یخ بین ۵۰ تا ۷۰ درجه، مسیرهای طولانی یا کوتاه‌تر اما سخت‌تر.

درجه TD : خیلی سخت، وجود خطرات زیاد در مسیر، سنگنوردی در درجه V و VI، وجود قسمت‌های صعود مصنوعی در مسیر.

درجه ED 1/2/3/4 : به شدت سخت، دارای قسمت‌های عمودی یخ و سنگنوردی در درجه VI تا VIII، ممکن است مسیر طول‌های صعود مصنوعی هم داشته باشد.

درجه ABO : به شکلی نفرت‌انگیز سخت در لبه خطر و فشار.

اعداد بعد از / در کنار حروف نشان دهنده حداقل زمان رسیدن به مقصد بر اساس تعداد روز خواهد بود بدون در نظر گرفتن زمان برگشت.

درجه سختی صعود روسی

در کشورهای شوروی سابق یک سیستم وجود دارد که از درجه 1A تا 6B را شامل می‌شود و شامل سختی مسیر، ارتفاع، طول مسیر و میزان تعهد لازم برای صعود می‌گردد.

درجه 1A : هر شکل از صعود که نمی‌توان به آن پیاده‌روی در طبیعت گفت. شامل عامل خاصی از سختی و خطر نمی‌باشد.

درجه 1B : صعود آسان در قلل ۲ هزار تا ۵ هزار متری، که شامل برخی قسمت‌های یخ و برف و دست به سنگ هم می‌باشد.

درجه 2A : صعود بیش از ۵۰۰ متر قسمت‌های فنی در قلل ۲ هزار تا ۶ هزار متری یا تراورس در این ارتفاع با طول‌های یخ و برف البته نه با درجه سختی بالا.

درجه 2B : صعود در قلل ۲ هزار تا ۶ هزلر متری با طول‌های یخ و برف و نیاز به حمایت در برخی از قسمت‌ها، سنگ و یخ درجه III.

درجه 3A : صعود در ارتفاع بین ۲۵۰۰ تا ۶۵۰۰ متری یا تراورس در این ارتفاع، در مسیرهای یخ و سنگ و با طول ۶۰۰ متر فنی.

درجه 3B : صعود در ارتفاع بین ۲۵۰۰ تا ۶۵۰۰ متری یا تروارس در این ارتفاع به همراه درگیری در یخ و سنگ با طول ۲۰۰-۳۰۰ متر با درجه سختی صعود III یا قسمت‌های کوتاه‌تر IV

درجه 4A : صعود در ارتفاع ۲۵۰۰ تا ۷۰۰۰ متری. مسیر شامل طول‌های سنگنوردی ۲۰-۵۰ متری درجه IV می‌گردد. در اینجا نیاز به ابزارگذاری و کارگاه زدن هم هست. مسیر بیشتر از ۸ ساعت طول می‌کشد.

درجه 4B : تقریبا مانند درجه قبلی اما قسمت‌های فنی مسیر سخت‌تر هستند. تراورس‌ها شامل دو قسمت با درجه سختی 4A می‌شوند.

درجه 5A : صعود در ارتفاع بین ۳۰۰۰-۷۵۰۰ متری. طول‌های بلند صعود سنگنوردی در مسیر وجود دارد. در برخی از طول‌ها حتی نیاز به گذاشتن چندین میانی ممکن است باشد. در تروارس‌ها چند تکیه با درجات قبلی پشت سر هم قرار گرفته‌اند. به طور مثال دو تکه با درجه 4B و یک تکه 4A. درجه سختی بین III–IV در کراکس‌های فنی.

درجه 5B : صعود حداقل ۷۰۰ متر در ارتفاع بین ۳۰۰۰ تا ۷۵۰۰ متری یا تراورس در این ارتفاع. قسمت‌هایی از مسیر با درجه سختی بین III–IV. طی کردن مسیر بیش از ۲۰ ساعت زمان می‌برد.

درجه 6A : صعود در ارتفاع بالای ۳۶۰۰ متر. ۴۰–۵۰ ساعت زمان برای طی کردن مسیر مورد نیاز می‌باشد. چند قسمت فنی با درجه 5B در مسیر وجود دارند. طول ارتفاعی صعود حداقل ۶۰۰ متر می‌باشد.

درجه 6B : حداقل ۱۰۰۰ متر صعود در ارتفاع بیش از ۴۵۰۰ متری. طول‌های طولانی و دشوار بالاتر از درجه V. بیش از ۴۸ ساعت تلاش برای صعود مسیر مورد نیاز است. معمولا در سخت‌ترین کوه‌های جهان و مسیرهای بسیار دشوار. به طور مثال برخی مسیرها در قله پوبدا.

درجه سختی صعود در یخنوردی

این سیستم بر اساس درجه سختی مسیرهای یخی ایجاد شده است که البته برای استفاده از یخ آب می‌باشد که با یخ آلپی متفاوت است. تنها تفاوت این دو نوع یخ در میزان تراکم آنهاست. یخ آب متراکم‌تر می‌باشد.

درجه WI2 : شیب کم، بین ۶۰ تا ۷۰ درجه، با تکنیک مناسب حتی با یک تبریخ هم می‌توانید صعود کنید.

درجه WI3 : شیب ۶۰ تا ۷۰ درجه، برخی قسمت‌های عمودی در یخ وجود دارد.

درجه WI4 : قسمت‌های عمودی ۱۰ متری، نیاز به پیچ یخ گذاشتن در برخی قسمت‌های می‌باشد.

درجه WI4+ : فنی‌تر از درجه قبلی

درجه WI5 : قسمت‌های عمودی نزدیک به ۲۰ متر، نیاز به گذاشتن چندین پیچ یخ و استراحت‌های خوب در مسیر وجود دارد.

درجه WI5+ : فنی‌تر از درجه قبلی

درجه WI6 : صعود عمودی در کل طول، بین ۳۰ تا ۶۰ متر، بدون استراحت، نیاز به آمادگی بالا.

درجه WI7 : طول پیچیده و دشوار، بسیار کم صعود شده است.

درجه سختی در صعودهای ترکیبی

این نوع درجه‌بندی برای درجه‌بندی مسیرهای ترکیبی یا سنگنوردی و یخنوردی به کار می‌رود.

درجه M1–۳ : شیب نسبتا کم، معولا بدون تبریخ قابل صعود است.

درجه M4 : برخی قسمت‌های درای تولینگ.

درجه M5 : برخی قسمت‌های درای تولینگ، قدری طولانی‌تر.

درجه M6 : قسمت‌های عمودی درای تولینگ.

درجه M7 : پیچیده، درای تولینگ قدرتی و سخت، کمتر از ۱۰ متر.

درجه M8 : برخی از قسمت‌های افقی پیچیده، دارای قسمت‌های تکنیکی قدرتی، کراکس‌های طولانی‌تر از درجه قبلی.

درجه M9 : دارای کلاهک‌های کوتاه ۲-۳ متری به علاوه سختی‌های درجه قبل.

درجه M10 : حداقل ۱۰ متر حرکت افقی سخت و قدرتی درای تولینگ بدون استراحت.

درجه M11 : یک طول طناب دارای حرکات سخت مانند حرکت فور، ۱۵ متر در سقف و آویزان.

درجه M12–M14 : دارای حرکت دینامیکل، گیره‌های ریز و تکنیکی بعلاوه سختی درجات قبلی.

درجه سختی صعود مصنوعی (Aid Climbing)

درجه سختی برای صعودهایی که از ابزارهای کوبشی و تخریب‌کننده سنگ مانند میخ، رول، کوپر هد و امثالهم استفاده می‌شود و با حرف A مشخص می‌شوند.

درجه سختی در صعودهای مصنوعی از A0 تا A5 تعیین شده‌اند که بر اساس میزان اطمینان به میانی‌ها در صورت سقوط داده می‌شوند.

درجه A0 : صعود طبیعی با صعود مصنوعی مقطعی که نیاز به ابزار مانند پله رکاب ندارد. بالا کشیدن خود با استفاده از یک کوییک در طی یک مسیر طبیعی باعث تبدیل آن قسمت به این درجه می‌شود.

درجه A1 : صعود آسان و ابزارگذاری آسان.

درجه A2 : صعود معمولی با میانی‌های خوب، اما گاهی اوقات ابزارگذاری قدری سخت است.

درجه A3 : حرکات سخت در صعود مصنوعی، خطر سقوط بالای ۱۵ متر، برخی از ابزارها ممکن است فقط وزن را تحمل کنند. اما همچنان خطر کم است.

درجه A4 : صعود خطرناک، ابزارگذاری مستمر، احتمال پاندولی در حد ۳۰ متر. بسیاری از میانی‌ها به صورت پشت سر هم فقط وزن را تحمل می‌کنند و ریسک رو به افزایش است.

درجه A5 : صعود مشکل و نفسگیر، تعداد زیادی از ابزارهایی که فقط وزن صعودکننده را تحمل می‌کند و ز می‌تواند به سقوط و مرگ نفر و یا حتی کل تیم منجر گردد.

درجه سختی صعود مصنوعی پاک

برای صعودهای پاک که از ابزارهای غیر کوبشی همچون فرند، ترایکم، کیل و مانند آن استفاده می‌شود، از حرف C استفاده می‌شود. توجه به این نکته ضروری است که درجه سختی ارائه شده برای یک مسیر، امری مطلق نیست.

درجه C0 : زیپ رول، نیاز به ابزارگذاری در این مسیرها وجود ندارد.

درجه C1 : ابزارگذاری آسان، معمولا فرند، کیل و هگزان …

درجه C2 : مصنوعی متوسط، ممکن است نیاز باشد از اسکای هوک یا فرند استفاده شود. امکان چند متر پاندولی وجود دارد.

درجه C3/A3 : مصنوعی سخت، بسیاری از میانی‌ها فقط وزن بدن را تحمل می‌کنند. احتمال سقوط ۱۵ تا ۲۰ متر وجود دارد.

درجه C4/A4 : صعود مصنوعی با درجه سختی بالاتر همراه با سقوط‌های احتمالی خطرناک، ابزارگذاری نامطمئن و لب‌مرزی و ترسناک. تا حدود ۲۵ متر ابزارهای میانی که کار گذاشته می‌شود تنها تحمل وزن بدن را داشته و قابلیت تحمل شوک را ندارند و احتمال سقوط‌های خطرناک بر روی لبه‌ها و یا سقوط‌های طولانی نیز وجود دارد.

هر ابزار کار گذاشته شده باید طوری تست شود که بتوان با ترکیب تعدادی از میانی‌های نامناسب به حد قابل قبولی از ایمنی دست یافت. صعود مسیرهایی با چنین درجه سختی صعود تنها از عهده سنگنوردان مصنوعی کار بسیار خبره و با تجربه بر می‌آید. بیشتر مسیرهای با چنین درجه‌ای نیازمند میخ کوبی و استفاده از هوک می‌باشند.

درجه C5/A5 : حد نهایی دشواری و خطر در صعودهای مصنوعی را با این درجه نشان می‌دهند. هیچکدام از میانی‌های کارگذاشته شده قابلیت تحمل شوک را نداشته و تنها در حد تحمل وزن صعودکننده هستند.

سقوط می‌تواند به مرگ فرد بیانجامد. این سطح از صعود بیشتر یک حالت تئوریک دارد. البته به بعضی از صعودهای مصنوعی این درجه سختی صعود اختصاص داده شده است.

درجه C6/A6 : فری سولو مصنوعی! درجه‌ای افسانه‌ای، آیا پیمایش مسیری با چنین درجه سختی صعود قابل اجراست است؟

تنها چیزی که می‌تواند مسیری را از C5/A5 دشوارتر کند، کارگاه‌های نامطمئن است. کارگاه‌هایی که قابلیت تحمل شوک ناشی از سقوط را نداشته باشد و در صورت یک خطا از جانب صعودکنندگان و سقوط آنها بر روی یک میانی هر دو تا کف زمین به سقوط ادامه دهند!

نقش زمان در محاسبات درجه‌بندی

در بسیاری از سیستم‌های درجه ‌بندی برای مشخص نمودن میزان سختی مسیر علاوه بر موارد بالا موضوع زمان را هم در نظر می‌گیرند، چون بحث زمان و مدتی که فرد در آن شرایط قرار دارد نیز بسیار مهم و حائز اهمیت است. در نتیجه سیستم‌های ترکیبی با احتساب زمان و به صورت زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:

• مسیر در چند ساعت صعود می‌شود؟
• مسیر در یک نیمه روز تمام می‌شود؟
• کامل کردن مسیر احتیاج به یک روز کامل دارد؟
• مسیر توسط تیمی سریع، یک روزه صعود می‌شود. اما تیم‌های متوسط ممکن است مجبور به بیتوته یا همان (بیواک) در مسیر شوند.
• در مسیر حتماً شب‌مانی خواهند داشت و حتی احتمال دارد که صعود به دو تا سه روز زمان نیاز داشته باشد.
• صعود کامل نیاز به یک هفته زمان دارد.
• صعودهای بلند (Expedition) در مناطق کوهستانی و با ارتفاع بالای ۷۰۰۰ متر.

درجه‌بندی‌های گوناگون

سیستم‌های درجه‌بندی مسیرها در کوهنوردی، سنگنوردی و یخنوردی به ورزشکاران کمک می‌کنند تا دشواری و خطرات مسیرها را ارزیابی و مورد بررسی قرار بدهند. سیستم‌های مختلفی در جهان وجود دارند، مانند:

• سیستم یوسمیتی (YDS) در آمریکا برای سنگنوردی و کوهنوردی که این سیستم در ایران نیز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• سیستم فرنچ، رایج در اروپا برای سنگنوردی.
• سیستم UIAA، مورد استفاده در اروپا برای سنگنوردی و کوهنوردی.
• سیستم بریتانیایی که هم دشواری فیزیکی و هم خطر مسیر را در نظر می‌گیرد.
• سیستم‌های یخنوردی، مانند WI برای ارزیابی شرایط یخ.
• و …

این سیستم‌ها درجه بندی بسته به فرهنگ محلی، شرایط جغرافیایی و تاریخچه ورزش در آن منطقه متفاوت هستند و به ورزشکاران فقط یک راهنمای کلی ارایه می‌دهند.

در نهایت، کوهنوردان و سنگنوردان باید به توانایی‌های شخصی و شرایط محیطی توجه داشته باشند و متناسب با آمادگی جسمانی که دارند مسیر سنگنوردی، یخنوردی یا صعود یک قله را برای خود در نظر بگیرند.

درجه سختی کوههای ایران

در این قسمت به برخی توضیحات پیرامون درجه سختی کوههای ایران به عنوان سوالات رایج خواهیم پرداخت:

درجه سختی قله توچال

قله توچال در ارتفاع ۳۹۵۹ متری واقع شده است. مسافت صعود حدود ۹ کیلومتر و ارتفاع‌گیری مسیر ۲۲۰۰ متر می‌باشد. بر اساس درجه‌بندی روسی می‌توانیم بگوییم که سختی صعود توچال معادل 1b می‌باشد.

این درجه یعنی صعود بین ارتفاع ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ که با قدری دست به سنگ همراه است. بر اساس سیستم جاگد گلاب نیز می‌توان به آن از نظر توان درجه صفر یا یک و از نظر فنی درجه یک داد. این شرایط در فصل زمستان سخت‌تر است.

درجه سختی قله کلکچال

صعود به قله کلکچال از نظر تقسیم‌بندی‌ها در واقع نوعی کوهپیمایی به حساب می‌آید. برای صعود به کلکچال باید حدود ۱۵۰۰ متر ارتفاع بگیرید و تقریبا ۷ کیلومتر هم پیمایش کنید. این مسیر فاقد دست به سنگ یا درگیری فنی است.

منابع: موج کوه (مهدی جباریان)، ویکی‌پدیا، Grade (climbing)، دانشنامه آزاد ناوبری و بام نیوز گردآوری: حامد اسپرهم