اجساد قله اورست
تعداد اجساد قله اورست تا ماه آگوست سال ۲۰۲۴ به بیش از ۲۰۰ جسد می‌رسد که در مسیر صعود به این قله رها شده‌اند. بسیاری از این اجساد امروزه مسیر قله را مشخص می‌کنند.
در بین بلندترین قله های جهان کوهنوردانی که در اورست بام جهان جان باختند، به نقاط عطفی برای زنده‌ها تبدیل شده‌اند. اگرچه برخی شرپاها و کوهنوردان محلی تلاش‌های بسیاری برای بیرون آوردن برخی از اجساد انجام داده‌اند ولیکن همچنان اجساد بسیاری در پای این قله آرام گرفته‌اند.
تعداد کشته‌های قله اورست
تا تاریخ نگارش این مقاله بیش از ۳۰۰ نفر در تلاش برای صعود به قله اورست جان خود را از دست داده‌اند. تعداد تلفات قله اورست همچنان در حال افزایش است. سال ۲۰۲۳ یکی از مرگبارترین سال‌ها برای صعود به قله اورست ثبت شد.
در طول فصل صعود بهار ۲۰۲۴ نیز ۹ نفر مفقود یا جان باختند. با این حال، سال به سال، کوهنوردان همچنان مهارت‌های خود را به معرض آزمون می‌گذارند و شانس خود را در صعود به بام جهان امتحان می‌کنند.
از زمانی که اکتشاف اورست در اوایل قرن بیستم روی داد، محبوبیت این کوه افزون شد و با آن، تعداد تلفات نیز افزایش یافت. امروزه حدود ۲۰۰ جسد در پای قله اورست به صورت یخ‌زده باقی مانده است.
وقتی یکی از اعضای گروه کوهنوردی جان می‌سپارد، این امری عادی است که جسد او را پشت سر بگذارند و به صعودشان ادامه دهند.
آلن آرنت، مربی کوهنوردی که در سال ۲۰۱۱ به قله اورست صعود کرده است، می‌گوید:
“تنها کاری که اکثر تیم‌ها به احترام کوهنورد جانباخته انجام می دهند، آن است که جسد او را از دید خارج می‌کنند.”
اما اجساد قله اورست یخ‌زده، بسیار سنگین و غیر قابل حمل هستند و در ارتفاعات بالا، جان کوهنوردان برای بلند کردن وزن اضافی به خطر می‌افتد. بنابراین، بسیاری از اجساد از مسیر عبور دور نمی‌شوند و در همان محل جان باختن نهایتا زیر برف دفن، یا همانطور رها می‌شوند.
فرانک جیکوبز در این باره می‌گوید:
“چنین احترامی نادر است (منظور بازگرداندن اجساد و یا حتی دفن کردن آنها زیر برف است)، زیرا شرایط سخت اورست حاشیه بسیار کمی برای آن فراهم می‌کند.”
در واقع، کوهنوردان از کنار اجساد یخ‌زده و حفظ شده در مسیرهای اورست می‌گذرند، به طوری که بسیاری از اجساد نام مستعار پیدا کرده‌اند، و برخی به عنوان نشانگر مسیر عمل می‌کنند.
در سال‌های اخیر، ارتش نپال تلاش‌هایی را برای بیرون آوردن برخی از اجساد و نیز پاکسازی چندین تُن زباله از کوه اورست انجام داده است که در این تلاش‌ها چهار جسد و یک اسکلت نیز به پایین آورده شد.
چرا اورست قاتل است؟
کوه اورست محیطی خشن و مملو از خطراتی همچون دفن در زیر بهمن یا سقوط در شکاف‌‌های مرگبار است. به این موارد می‌توان هیپوترمی یا سرمازدگی و بیماری ارتفاع را نیز افزود.
بیشتر مرگ و میرها در قله اورست در ارتفاعات بالای ۲۶۰۰۰ پا یا ۸۰۰۰ متر رخ می‌دهد، در منطقه‌ای به نام منطقه مرگ اورست.
دیوید بریشرز، کوهنورد و فیلمساز، این گونه نوشته است:
“اینجا، هوا به قدری رقیق است – و اکسیژن آن‌قدر کمیاب – که می‌تواند احساس «دویدن روی تردمیل و نفس کشیدن از طریق نی» داشته باشد.”
وقتی با چنین غلظت کم اکسیژن مواجه می‌شویم، سلول‌های بدن شروع به مردن می‌کنند. مغز و ریه‌های کوهنوردان نمی‌توانند اکسیژن کافی برای عملکرد صحیح دریافت کنند و مهارت‌های آنها دچار اختلال می‌شود و احتمال اشتباه را افزایش می‌دهد.
تعدد صعودکنندگان به اورست
اکنون، افراد بیشتری در حال تلاش برای صعود به اورست هستند و دولت نپال رکورد ۴۷۸ مجوز صعود را در سال ۲۰۲۴ اعلام کرد. ازدحام در کوه منجر به گلوگاه‌های خطرناکی شده است که کوهنوردان را مجبور می‌کند زمان بیشتری را در “منطقه مرگ” بگذرانند.
در سال ۲۰۱۹، تعداد زیاد کوهنوردان سبب شد تا در برنامه صعود افراد تاخیر زیادی رخ دهد و این امر باعث مرگ حداقل دو کوهنورد شد.
برخی از شرپاها می‌گویند مشکل فقط تعداد زیاد کوهنوردان نیست – بلکه این است که کوهنوردان تازه‌کار بیشتری بدون درک کامل خطرات سعی در صعود به قله اورست دارند.
جولیا جاکوبو این طور می‌گوید:
“علاوه بر تعدد کوهنوردان در اورست، تغییرات آب و هوا با ایجاد عقب‌نشینی یخچال‌ها، تشدید ریزش سنگ‌ها در شیب‌های در معرض ریزش و غیرقابل‌پیش‌بینی‌تر شدن هوا، شرایط خطرناک‌تری را برای صعود به قله اورست ایجاد کرده است.”
اجساد قله اورست که به عنوان راهنما استفاده می‌شوند
بسیاری از اجساد از نظر کوهنوردان اورست در طول سال‌ها لقب‌هایی مانند «آلمانی»، «مرد سلام‌کننده»، «جسد سقوط یخی»، «زیبای خفته» و «بوت سبز» دریافت کرده‌اند.
با این‌حال، شاید معروف‌ترین آنها، جسد «Green Boots – چکمه سبز» باشد که گمان می‌رود تسوانگ پالجور، کوهنورد هندی باشد. جسد او در ۱۰ مِی ۱۹۹۶ از زیر برف و یخ پدیدار شد و چون سیوانگ پالجور بوت‌های سبز رنگی به پا داشت، این لقب را به او دادند.
او در نزدیکی غاری جان باخت که همه کوهنوردان هنگام صعود باید از کنار آن عبور کنند. برای مدت‌ها، مردم از بوت‌های سبز او به‌عنوان نشانگر نقطه‌ای برای سنجش میزان نزدیکی آنها به قله استفاده می‌کردند. اما در سال ۲۰۱۴، یک کوهنورد چینی جسد او را به مکانی کمتر در رویت کوهنوردان منتقل کرد.
در سال ۲۰۰۵، دیوید شارپ کوهنورد انگلیسی که عضو گروه اکسپیدیشن Green Boots بود به اورست آمد. در راه به یکباره هوا نامساعد شد و گروه تصمیم به بازگشت گرفت اما دیوید شارپ نظر دیگری داشت و همچنان به راه خود ادامه داد.
دیوید در مسیر خود غار کوچکی پیدا کرد و در آنجا پناه گرفت، او برای رفع خستگی در آنجا دراز کشید. بدن او در جای خود یخ زد و باعث شد او قادر به حرکت نباشد اما همچنان زنده بود. بیش از ۴۰ کوهنورد در حالی که دیوید یخ زده آنجا نشسته بود از کنار او عبور کردند.
همه او را نادیده گرفتند چرا که او دقیقا در همان غاری به استراحت نشسته بود که بدن “Green Boots – چکمه سبز” مشهور در آنجا بود و کوهنوردان گمان داشتند که شارپ همان جسد گرین بوتز است.
در نهایت چند شرپا که ناله‌های ضعیفی شنیدند، متوجه زنده بودن وی شدند ولی دیر شده بود و شرایط او بسیار وخیم بود و کمک‌ها هم نتیجه نداشت و در نهایت او جان سپرد.
درخواست عجیب کوهنوردان
برخی از کوهنوردان درخواست می‌کنند که اگر در طول کوهپیمایی جان خود را از دست دادند، اجسادشان را روی کوه رها کنند.
به عنوان مثال، کوهنورد استرالیایی، جیسون کنیسون، به نقل از بن آیرز و تولسی راونیار، پیش از مرگ در نزدیکی قله در سال ۲۰۲۳، کتباً اعلام کرده بود که این خواسته او بوده است. اما جسد او قرار بود امسال به عنوان بخشی از برنامه ارتش نپال برای پاکسازی زباله‌ها و اجساد از اورست خارج شود.
پاکسازی اورست
اگرچه تلاش‌های پاکسازی اورست از سال ۲۰۱۹ ادامه دارد، اما امسال ۲۰۲۴ اولین باری بود که مقامات نپالی قصد داشتند تا ۵ جسد را از ارتفاعات بسیار بالا به پایین بیاورند. نهایتا در پایان عملیات ۴ جسد و یک اسکلت را از مناطق مرتفع پایین آوردند.
سرگرد ارتش نپال آدیتیا کرکی می‌گوید:
“«دیدن جسد مرده در اورست وحشتناک است.» سال گذشته تعدادی از امدادگران با عبور از جسد کوهنوردان فوت شده در مسیر صعود خود مضطرب شدند. این می‌تواند اثرات روانی طولانی مدت داشته باشد و بر روان آنها تأثیر بگذارد، که ما می‌خواهیم از آن جلوگیری کنیم.”
حمل جسد به پایین کوه پرهزینه، خطرناک و پر زحمت است. بیناج گوروباچاریا در یکی از گزارش‌هایش اعلام کرده بود که بیرون آوردن یکی از اجساد پیدا شده دو روز و جابجایی جسد دوم نیز ۱۸ ساعت به طول انجامیده است.
در این ماموریت همچنین ۱۱ تُن زباله که به صورت لایه لایه منجمد شده بود، به پایین آورده شد. بیشتر زباله‌ها از صعودهای قدیمی‌تر، قبل از اینکه کوهنوردان مجبور شوند زباله‌های خود را با خود ببرند، به دست آمد. قدیمی‌ترین اقلام جمع‌آوری شده – باتری‌های قابل شارژ برای چراغ قوه – از سال ۱۹۵۷ بودند.
در طول فصل کوهنوردی ۲۰۲۴، دولت نپال کوهنوردان را موظف به حمل مدفوع خود در کیسه مخصوص و بازگرداندن آن از ارتفاعات به پایین نمود.
تغییر دیگری برای فصل صعود امسال در اورست صورت گرفت که آن همراه داشتن تراشه‌های ردیاب GPS دوخته شده در لباس کوهنورد بود که در صورت لزوم به تلاش‌های جستجو و نجات کمک نماید.
منبع: مجله Smithsonian (راشل نوور) ترجمه: حامد اسپرهم