قله سرخاب

قله سرخاب (Sorkhab) از صعب‌العبورترین، دشوارترین و بی‌گذرگاه‌ترین کوه‌های شمالی کشور است. از وسعت این کوه‌ها حتی بومیان منطقه و گله‌داران هم بی‌اطلاع هستند.

وضعیت جغرافیایی قله سرخاب

سرخاب قله‌ای سخت و صخره‌ای، بر روی خط‌الرأسی شرقی-غربی، در البرز مرکزی واقع شده است. در شمال غرب سرخاب روستای دونا، در جنوب غرب آن روستای وارنگه رود، در غرب آن قله دونا و در شرق نیز قله کرسی پزا واقع شده است. این قله از نظر جغرافیایی در استان مازندران قرار گرفته است.

این خط‌الرأس از پل زنگوله شروع می‌شود و شامل قلل اویر، دونا، سرخاب، سوتک کوچک، سوتک بزرگ، کمان کوه، سرماهو، پخچال، کوه نو و الارگ نو می‌باشد، البته بعد از قله الارگ نو این خط‌الرأس به قلل نرگس غربی، نرگس، نرگس شمالی، رستم چال، مشک نو و در نهایت به روستای پوردون ختم می‌شود.

سرخاب در رخ شمالی تا دامنه رود دونا به صورت دیواره می‌باشد که با تعداد پرشماری از یال‌های سنگیِ پرشیب به دره‌های یخچالی وصل شده‌اند.

در رخ جنوبی هم دقیقا همینطور است و شباهت عجیبی بین دو طرف شمال و جنوب سرخاب‌ها وجود دارد که با پوشش شن، ماسه و سنگ به طرف گچ دره و وارنگه رود کشیده شده است. سرخاب از مجموع دو برج شرقی و غربی تشکیل شده است. قله شرقی به قله سوتک و قله غربی به قله دونا متصل است.

سرخاب غربی از چندین برج سرگردان در ارتفاع ۳۸۵۰ متری و موقعیت ۳۶/۰۹/۳۷۰ شمالی و ۵۱/۲۳/۰۹۲ ایجاد شده است. سرخابها از طرف شمال به هیچ عنوان امکان تراورس ندارند.

سرخاب شرقی متشکل از صخره‌های سرخ رنگی است که احتمالا وجه تسمیه قله سرخاب نیز به همین موضوع برمی‌گردد. قله سرخاب شرقی سختی صعود کمتری دارد البته که به هنگام فرود باید به گردنه مابین سرخاب شرقی و برج‌های میانی آمد که بدلیل شیب تند و ریزشی بودن مسیر، فرودی آزاردهنده و دشوار است و فرود را هر لحظه با خطر سقوط مواجه می‌کند.

ارتفاع قله سرخاب

ارتفاع سرخاب شرقی از ارتفاع سرخاب غربی بیشتر است. ارتفاع سرخاب شرقی ( قله اصلی سرخاب ) ۳۹۰۲ متر می‌باشد که با مسیر فرود سنگی و سخت به قله سرخاب میانی و آتش سنگ می‌رسد و از آنجا به یال سوتک وصل می‌شود.

برج‌های سرخاب در برخی موارد قابل صعود نیستند و از این رو کوهنورد را مجبور به عبور از پایین این برج‌ها می‌نماید. صخره‌های پر فراز و نشیب که به هیچ وجه سوی شمالی آنها به کوهنوردان اجازه صعود و پیمایش مسیر نمی‌دهد. صعود به قله سرخاب از سمت شرق بهتر و آسانتر می‌نماید هرچند یال غربی پرشیب و ریزشی است ولی در کل این مسیر بهتر از سایر مسیرها است.

صعود به قله سرخاب

صعود زمستانی و تابستانی قله سرخاب بدون ابزار حمایتی از ریسک بالایی برخوردار است. یکی از شیب‌های صخره‌ای در طول خط‌الرأس البرز مرکزی که عبور از آن برای کوهنوردان کمی مشکل است ضلع شرقی سرخاب و دومین آن در ضلع شرقی قله سه سنگ در نزدیکی قلل مشهور دو خواهران می‌باشد. 

کوه آتش سنگ یا تش سنگ ( بومیان آتش را تش می‌خوانند ) با ارتفاع ۳۸۲۰ متر در امتداد غرب به شرق در شرق سرخاب‌ها قرار گرفته است.

کروکی مسیرهای صعود به قله سرخاب

دانلود ترک مسیر صعود به قله سرخاب

مسیرهای اصلی صعود به قله سرخاب

1. مسیر شمالی: روستای دونای بالا، گردنه دونا، برجهای غربی سرخاب، سرخاب غربی و شرقی؛
2. مسیر شرقی: روستای وارنگه رود، دره شیر کمر، دشت سوتک، قله آتش سنگ، سرخاب شرقی و غربی؛
3. مسیر غربی: روستای وارنگه رود، گردنه دونا، سرخاب غربی و شرقی.

وضعیت پوشش گیاهی و جانوری

در دامنه‌های این کوه گیاهان خودرو و دارویی از جمله آلاله زرد، والک، پونه، گلپر، تره کوهی یافت می‌شود. از بز، کل، عقاب و گرگ می‌توان بعنوان جانوران این منطقه نام برد.

عکس و گردآوری: مجید ملک‌محمدی
منبع: “بوم‌شناخت البرز شمالی” پرویز مشهدی