قله خشچال
قله خشچال ( Khashchal ) در مرز بین تنکابن و رامسر از یک طرف و مرز این دو شهر با الموت ( استان مازندران و استان قزوین ) از سوی دیگر و در جنوب منطقه اشکورات واقع شده است.
قله خشچال یا خشته چال در خطالرأس اصلی رشتهکوه البرز و در شمال شرقی بخش رودبار الموت شرقی با ارتفاع ۳۹۳۰ متر از سطح دریا واقع شده و به خشکه چال نیز معروف است. خطالرأس این کوه در جهت شمال غربی – جنوب شرقی است و قسمتی از مرز طبیعی قزوین و شهرستان تنکابن (شهسوار) به شمار میرود.
خشچال از جهت جنوب غربی به وسیله گردنه سیالان به قله سیالان و از جهت شمال غربی به دو قسمت شمالی و غربی تقسیم میشود. یال شمالی آن به وسیله قله بزاکوه، به قله سماموس یا سمام کوه و یال غربی آن به وسیله گردنه گرم کوه، به قله پارچ کوه متصل است.
رودخانههای ازگین و سفیدآب و اوان که از شاخههای شاهرود (سفیدرود) میباشند، از ارتفاعات جنوبی، و رودخانه چالکرود که پس از گذشتن از دهستان در بندر شیرود به دریای مازندران میریزد، از ارتفاعات شمالی کوه خشچال سرچشمه میگیرند.
در دامنه جنوبی خشچال دریاچهای قرار دارد که به نام دریاچه اوان مشهور است.
خشچال از سمت غرب، زیورچال ( ۳۶۵۸متر ) را روی یال صخرهایی خود دارد و از سمت شرق به قله گارچال با یال صخرهایی و برجهای دندانهای دیدنیاش میرسد.
از سوی شمال دیواره چند صد متری آن به یخچالهای دائمی و قله پلهم دشت و در نهایت به روستای میج آخرین آبادی اشکور بالا میرسد. از طرف جنوب به دریاچه آوان و روستای وربن ختم میگردد.
رودخانههای دوهزار از دامنههای شمال شرقی این کوه و رودخانه پلرود کلاچای از دامنههای شمال غربی خشچال و پلهم دشت و بلور سرچشمه میگیرد.
علفزارها، گوسفندسراها، مراتع، چشمهها، برفچالها، و یخچالها تا پایان فصل گرما در جای جای شمالی این قله دیده میشوند.
صعود به قله خشچال
برای رسیدن به قله چهار مسیر وجود دارد:
- راه پاکوب روستای وربن
- راه پاکوب روستای اوان
- مسیری که بعد از روستای اوان از کف دره و از کنار رودخانه بر یال شرقی سوار میگردد.
- مسیر جاده خاکی معدن بطول ۱۶ کیلومتر که جهت معدن باریت تا کنار پناهگاه کشیده شده است.
برای صعود به قله خشچال از جبهه غربی ۲ راه وجود دارد. یکی از روستای میج تا پای دیواره شمالی آن و راه دوم از مسیر خطالرأس غربی قله ( تیف چال، هفت خوان، گردنه آردی و زیورچال ) که هر دو راه پس از زیورچال ( سوی جنوب شرقی آن ) یکی میشوند.
مسیر جنوبی صعود به قله خشچال از روستای وَربُن که در ۷۵ کیلومتری شمال شرقی قزوین واقع شده است شروع میشود. کل مسیر کوهپیمایی به پنج ساعت زمان نیاز دارد. سهلالوصولترین مسیر صعود به قله خشچال از طریق جبهه جنوبی آن یعنی روستای وَربُن و چشمه گلپری است.
دانلود ترک مسیر صعود به قله خشچال
دید از قله
از فراز قله خشچال رشتهکوه تخت سلیمان، گیچ کین، کندیکان، سیالان در سمت شرق دیده میشوند. همچنین در غرب قله زیورچال و در دوردستها قله درفک نمایان است. قله سماموس در شمال و دشت پهناور الموت و قلل سات و قله شاه البرز در جنوب قله خشچال قابل مشاهده هستند.
پناهگاه خشچال
پناهگاه خشچال پناهگاهی با ساختار بسیار محکم است که در گذشته برای کارگران معدن ایجاد شده بوده و پس از آن در اختیار هیأت کوهنوردی قزوین قرار گرفته است. پناهگاه خشچال دارای دو اتاق بالکن دار و یک آشپزخانه میباشد و کف اتاقها نیز از تاتامی پوشیده شده است.
امکانات پناهگاه خشچال
اجاق گاز، کپسول گاز، ظروف، پتو، روشنایی خورشیدی.
در نزدیکی پناهگاه خشچال چشمه آبی وجود دارد که در فصول سرد سال یخ میبندد. گنجایش پناهگاه خشچال ۵۰ نفر است که برای اقامت در آن لازم است با مسئول پناهگاه آقای خلیل ناصری که ساکن روستای وربن است برای دریافت کلید پناهگاه از پیش هماهنگ نمود. (شماره تماس آقای ناصری ۰۹۱۲۵۸۱۵۴۲۸)
صعود زمستانی قله خشچال
صعود زمستانی قله خشچال از سمت جنوب و روستای وربن منطقیتر میباشد.
گردآوری: مجید ملکمحمدی
منبع: “بومشناخت البرز شمالی” نوشته پرویز مشهدی
عالی بود . سپاس